W obliczu tragedii. POMAGAMY!
Adam Piotrowicki
Zdjęcia dzięki uprzejmości Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego
Tej wojny miało nie być. W zasadzie wszyscy byli zgodni co do tego, że Rosji nie opłaca się otwarty konflikt na Ukrainie. A jednak rację okazał się mieć nieznany szerzej analityk, Krzysztof Wojczal, który przewidział ją już w 2019 r.
W błyskotliwym wpisie na swoim blogu argumentował, że do 2022 r. Rosja straci możliwość dyktowania cen gazu w Europie, a Nord Stream 2, nawet jeżeli zostanie ukończony, może okazać się nieopłacalny. W tej sytuacji – stwierdzał – przed Rosją stoją dwa wyjścia: doprowadzić, rękoma Iranu, do wybuchu wojny na Bliskim Wschodzie (aby podnieść ceny węglowodorów) albo też – podporządkować sobie Europę Środkowo-Wschodnią tak, aby wschodnia flanka NATO stała się niemożliwa do obrony bez zaangażowania środków o ogromnej skali. Taka sytuacja umożliwiałaby Rosji doskonałą pozycję przetargową w relacjach z USA.
Przewidywania Wojczala sprawdziły się co do joty, ale był to dopiero początek zaskoczeń. Ukraina – wbrew oczekiwaniom wielu, a zwłaszcza Niemców – nie padła. Zażarta (i skuteczna) obrona sił ukraińskich w połączeniu z ofensywą medialną oraz szokiem, w jaki wprawił Europejczyków bezwstydny atak na pokojowe i niezagrażające nikomu państwo, uruchomiły dynamikę przerażenia i oburzenia, co zaowocowało z kolei sankcjami ekonomicznymi o bezprecedensowej skali oraz rewolucją w polityce zagranicznej Niemiec. Obudziliśmy się w innym świecie. Jak bardzo innym? Wciąż próbujemy to sobie uzmysłowić.
Wraz z rozpoczęciem agresji na Ukrainę ruszyła fala uchodźców na niespotykaną dotąd skalę. Granice naszego kraju przekraczali od pierwszego dnia konfliktu przerażeni ludzie szukający pomocy. Do czasu, kiedy pisze ten tekst naszą granicę przekroczyło około dwa i pół miliona obywateli Ukrainy! Polacy pokazali, że w trudnych chwilach potrafią się zjednoczyć i stanąć na wysokości zadania. Organizacje, fundacje, osoby prywatne ruszyły na granicę pomagać uchodźcom we wszelki możliwy sposób. Ludzie transportują własnymi samochodami przerażonych ludzi w głąb kraju, udostępniają własne domy, mieszkania, zapewniają wyżywienie, lekarstwa i wszystko co potrzebne w tym trudnym czasie. Uruchomiono specjalne połączenia kolejowe, autokarowe, punkty zborne i wszelką pomoc. W większości to kobiety i dzieci, gdyż ich mężowie i ojcowie pozostali by walczyć z najeźdźcą.
Pomoc uchodźcom z Ukrainy na Śląsku
Oczywiście nasz region aktywnie włączył się w pomoc. Bardzo szybko zareagowały władze wojewódzkie, jak i każde z poszczególnych miast. Od początku fali uchodźców było to szczególnie zauważalne między innymi na dworcu w Katowicach, gdzie olbrzymiej ilości przybyszów pomagali wolontariusze, organizacje pozarządowe jak i cała rzesza zwykłych ludzi, którzy spontanicznie dostarczali żywność, ubrania, środki higieniczne i wszystko co tylko było potrzebne.
– To, z jakim zaangażowaniem Polacy ruszyli na pomoc Ukraińcom jest niezwykle budujące. W ostatnich dniach pojawiło się wiele oddolnych inicjatyw mających na celu wsparcie naszych sąsiadów uciekających przed wojną. W tej sytuacji każda pomoc jest na wagę złota. Zachęcamy jednak do tego, aby zamiast udawać się samodzielnie na granicę, zarejestrować chęć pomocy poprzez stronę pomagamukrainie.gov.p.pl. Ten system powstał po to, żeby skoordynować działania i żeby odpowiednia pomoc trafiła do wszystkich, którzy jej potrzebują – mówi wojewoda śląski Jarosław Wieczorek.
W holu dworca PKP w Katowicach działa punkt informacyjno-doradczy dla obywateli Ukrainy. Wysiadający z pociągu uchodźcy mogą w nim od razu otrzymać sprawdzoną i rzetelną informację dotyczącą legalizacji swojego pobytu w naszym kraju. Punkt działa codziennie, także w weekendy, w godzinach od 8.00 do 22.00. Obsługują go pracownicy Wydziału Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego oraz wolontariusze, a obsługa prowadzona jest w języku ukraińskim. Darmowe przejazdy dla obywateli Ukrainy wprowadziły też Koleje Śląskie. W tym przypadku również podróż pociągami odbywa się na podstawie paszportu lub dokumentu potwierdzającego obywatelstwo ukraińskie.
Od 28 lutego wszyscy obywatele Ukrainy mogą też bezpłatnie korzystać z komunikacji miejskiej Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM). Autobusy, tramwaje i trolejbusy jeżdżą pomiędzy ponad 40 miastami Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, które otaczają Katowice, Sosnowiec, Bytom, Tychy oraz Gliwice.
Katowice dla uchodźców
Zbiórka niezbędnych do życia artykułów, specjalne numery infolinii i adresy e-mailowe, baza pomocy zaoferowanej przez mieszkańców i przedsiębiorców – Katowice oferują pakiet wsparcia dla mieszkańców Ukrainy.
Działający od ub. roku przy ul. Młyńskiej 5 Punkt Informacyjny dla cudzoziemców uruchomił czynny całodobowo nr telefonu 539 696 888. Zarówno pod tym numerem, jak i pod specjalnie utworzonym przez miasto adresem mailowym ukraina@katowice.eu, można uzyskać wszelkie informacje dotyczące wsparcia, np. dowiedzieć się gdzie przygotowane zostały miejsca noclegowe, czy jak uzyskać pomoc prawną. Aby informacja była powszechnie dostępna na terenie miasta, w tym przede wszystkim w takich miejscach jak dworce kolejowe, centra przesiadkowe czy przystanki komunikacji miejskiej, pojawiły się specjalne plakaty, na których widnieje numer czynnej całodobowo infolinii i adres mailowy.
Do Urzędu Miasta od początku zgłaszają się firmy i osoby prywatne, które chcą udzielić wsparcia Ukraińcom, którzy znajdą schronienie w Katowicach. Dlatego wzorem działań z czasu pandemii, Katowice uruchomiły bazę wsparcia „Katowice dla Ukrainy”.
Dla chętnych uruchomiona została także zbiórka artykułów niezbędnych do życia. W szczególności są to środki higieny osobistej, odzież, ręczniki, koce, zapasy żywności i apteczki. Na pomoc psychologiczną mogą liczyć uczniowie, pochodzący z krajów dotkniętych konfliktem. Objęci nią, w razie konieczności, mogą zostać także inny obywatele Ukrainy.
Pomoc w innych miastach Górnego Śląska
Nie ma miasta, ani miejscowości naszej Metropolii, aby tej pomocy nie było. Trudno tu opisać wszystkie działania, inicjatywy, wielkie serce zwykłych ludzi. Pomoc w każdej miejscowości jest podobna. Wszystkie te działania koordynowane przez Urząd Wojewódzki sprawiają, że przybywający do nas obywatele Ukrainy mogą liczyć na wsparcie mieszkańców Górnego Śląska.
Oświata dla dzieci
Na razie jeszcze uczniowie z Ukrainy nie uczestniczą w regularnych zajęciach, ale to się szybko zmienia. Organizowane są dla nich im zajęcia, m.in. plastyczne, poznają otoczenie. Na początek wszystkie dzieci zostały przebadane, udzielono im pomocy lekarskiej. Mają zajęcia z orientacji przestrzennej, tak, aby wiedzieli, jak poruszać się po okolicy. Chodzą na boiska, do pobliskiego sklepu. Uczą się polskiego, chodzą na baseny. Mają opiekę pedagogów, psychologów. Przygotowane zostały dla nich zajęcia wyrównawcze, a także nauka języka polskiego. Z ciekawą inicjatywą wyszedł na przykład klub GKS Tychy, który organizuje dwugodzinne treningi i zajęcia dla dzieci. W tym czasie ich rodzice, opiekunowie mogą załatwić swoje sprawy, związane m.in. z pobytem w naszym kraju. Za tym przykładem poszli inni: np. Ruch Chorzów, który zaprasza dzieci z Ukrainy na zajęcia piłkarskie (bez względu na wiek, chętni włączani są do polskich grup treningowych.) GB Spartan Chorzów zorganizował zajęcia ze sztuk walki. Z kolei Teatr Rozrywki przygotował domowe przedszkole teatralne z animacjami. W zajęciach uczestniczą – jako wsparcie językowe – osoby z Ukrainy, które pracują i współpracują z Teatrem Rozrywki. Te przykłady można by wymieniać bez końca. Jest ich tak wiele.
Reasumując: możemy być dumni z nas wszystkich. Skala pomocy, jaką Ślązacy i wszyscy Polacy niosą potrzebującym jest niebywała i przekroczyła najśmielsze oczekiwania. Już cały świat o tym mówi. Wojna to straszna rzecz, nikt nigdy nie jest jej zwycięzcą. Oby zakończyła się jak najszybciej i wszyscy ci ludzie mogli wrócić do swoich domów.