Aloha from Hawaii
Dominika Rojecka
W Stanach Zjednoczonych niezmiennie uwielbiam niesamowitą różnorodność miejsc, kultur i ludzi. Moja druga wizyta w tym kraju obejmowała tygodniowy pobyt w Nowym Jorku oraz bardziej wakacyjną część, czyli wakacje na Hawajach.
Na wyspie O’ahu wylądowałam wprost z niesamowitej betonowej dżungli. Po energetycznym mieście pełnym neonów, strzelistych gmachów, drapaczy chmur i żółtych taksówek powitało mnie upalne hawajskie słońce.
W zasadzie nie miałam większych oczekiwań, czy wyobrażeń o tym miejscu. Tym razem nie studiowałam szczegółowo topografii wyspy, nie planowałam kolejnych miejsc do zwiedzania, pozwalając, zaskoczyć się miejscu na końcu świata, do którego trafiłam.
W głowie miałam jedynie obraz z typowej hawajskiej, ilustrowanej pocztówki, przedstawiającej tańczące Polinezyjki w naszyjnikach z kwiatu hibiskusa. Przed oczami jawiły mi się palmy, surfing, ocean. W uszach brzmiał dźwięk ukulele.
Ale wracając na ziemię.. Po wylądowaniu w porcie lotniczym Honolulu, nic nie zapowiadało jeszcze, co się naprawdę wydarzy. Jedyną zmienną pośród innych lotnisk na których byłam, był niesamowity żar, który dosłownie przenikał zmysły. Żar wpełzający do płuc z każdym wdechem, wprawiający w drżenie powietrze.
Na budynku portu lotniczego Honolulu nie mogło zabraknąć tak charakterystycznego dla tego miejsca słowa – Aloha. Znane na całym świecie hawajskie pozdrowienie Aloha, oznacza nie tylko powitanie, lecz również miłość, uczucie, empatię. Prawdopodobnie powstało z połączenia hawajskich słów alo (twarz, bliskość, pierwszy plan) i ha (sens życia). Niewątpliwie, jest więc powitaniem odwołującym się do bliskości i głębszych relacji z rozmówcą, niż powszechne w innych krajach życzenie komuś dobrego, czy miłego dnia.
Wyspa O’ahu nazywana jest „The Gathering Place”, czyli miejsce spotkań. Zamieszkuje ją ponad dwie trzecie populacji mieszkańców archipelagu. Jest niezmiennie najpopularniejszym miejscem odwiedzin turystów.
Honolulu jest stolicą i największym miastem w stanie Hawaje. Patrząc na charakterystykę budynków jest to „prawdziwe” amerykańskie miasto w królestwie oceanu. Jest dużą metropolią osadzoną pomiędzy plażami i górzystym interiorem. Honolulu jest pomostem pomiędzy organicznym kontaktem z naturą i czerpaniem z atrakcji nocnego życia.
Z uwagi na położenie geograficzne, w Honolulu mamy do czynienia z mieszanką wpływów rodzimej kultury polinezyjskiej, amerykańskiej, z dużym nasyceniem wpływów sąsiadujących krajów azjatyckich. Wzdłuż głównego pasa alei Kalakaua znajdują się światowej klasy sklepy, restauracje, rozrywki, atrakcje i kurorty. Po zmroku miasto nadal tętni życiem.
Pobyt w Honolulu warto jednak zarezerwować na wypoczynek na plaży. Szkoda czasu na miasto, gdy wzywa ocean.
To co charakterystyczne dla Waikiki, jak i całych Hawajów, to zupełna normalność wynikająca z bezsprzecznej dominacji natury nad niepotrzebnym blichtrem. Waikiki gości więc z taką samą uprzejmością zarówno gwiazdy, jak i zwykłych turystów oraz rdzenną lokalną społeczność.
Słoneczna plaża, spokojne, turkusowe wody, możliwość uprawiania wszystkich najpopularniejszych sportów wodnych oraz sąsiedztwo hoteli i centrum miasta z wszystkimi udogodnieniami, czynią z Waikiki idealną lokalizację dla turystów.
Nieodłączną częścią Waikiki jest surfing. Nie da się myśleć o Hawajach w oderwaniu od różnych odmian surfingu. To właśnie na plażach Waikiki surfował Duke Kahanamoku – najbardziej znany, wybitny hawajski pływak, wielokrotny medalista igrzysk olimpijskich.
Ten Hawajczyk odegrał kluczową rolę w dzieleniu się wartościami i sportem surfingu ze światem i stał się znany i szanowany na całym świecie jako „ojciec współczesnego surfingu”.
Jego pokazy surfowania na plaży Freshwater Beach w Sydney w 1914 r., do dzisiaj uważane są za najbardziej znaczący dzień w historii rozwoju surfingu. Dzięki tym pokazom, eksplozja nowego sportu dotarła do Australii, Nowej Zelandii i Stanów Zjednoczonych.
Dzisiaj, za sprawą charakterystycznego monumentalnego posągu surfera na plaży Waikiki, Duke dumnie spoziera na swoje dziedzictwo.
Na Hawajach mało jest klasycznych zabytków kultury charakterystycznych dla krajów europejskich, takich jak budynki. W Polinezji świadectwo dziedzictwa kulturowego stanowią dzieła przyrody. Jednym z wyjątków jest jednak Pałac Iolani.
Pałac Iolani położony jest w Honolulu i jest żywym pomnikiem dumnej hawajskiej tożsamości narodowej. Pałac traktowany jest jako duchowe i fizyczne, wielokulturowe epicentrum Hawajów. Pałac został zbudowany w 1882 roku przez króla Kalakauę i był domem ostatnich, rdzennych monarchów panujących na Hawajach. Pałac Iolani służył jako oficjalna rezydencja królewska oraz siedziba życia politycznego i społecznego Królestwa do czasu obalenia monarchii w 1893 roku. Dzisiaj jest wartą zobaczenia atrakcją turystyczną i obowiązkowym miejscem zwiedzania O’ahu.
Ale wracając do żywych pomników przyrody i dziedzictwa nie sposób nie wspomnieć o Diamond Head.
Diamond Head znajduje się około 8 km na wschód od Honolulu i jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i najczęściej fotografowanych miejsc O’ahu. Diamond Head jest kraterem wygasłego wulkanu, przypominającym obecnie bardziej zieloną równinę wznoszącą się 232 m n.p.m.
Przez rdzennych Hawajczyków nazywany jest Lē’ahi. Pierwotna nazwa tłumaczona była się jako „czoło [z] ahi [ryby] i odpowiadała typowemu dla Hawajczyków nazywaniu rzeczy w prosty sposób, takimi jakimi są i jak wyglądają. Obecna nazwa „Diamentowa Głowa” pochodzi od czasów, gdy pierwsi zachodni odkrywcy i kupcy pod koniec XVIII wieku pomylili kryształy kalcytu z krateru z diamentami i w ten sposób nazwali krater.
Krater to również baza wojskowa. Za sprawą rządu USA w kraterze wyrzeźbiono tunele, wybudowano bunkry. Trasa na szczyt została zbudowana w 1908 roku jako część systemu obrony wybrzeża wyspy, umożliwiając żołnierzom dotarcie do różnych punktów widokowych i bunkrów.
Na przestrzeni lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ubiegłego wieku Diamond Head był przedmiotem szczególnego zainteresowania ówczesnych deweloperów, którzy upatrywali zysku w zabudowie wzgórza. Sposób zagospodarowania terenu obejmował podobno nawet stworzenie tramwaju na szczyt krateru. Pomysły te jednak zostały na szczęście powstrzymane dzięki zaangażowaniu lokalnych działaczy.
Obecnie, każdego dnia tysiące ludzi, zarówno mieszkańców, jak i turystów udają się na szczyt Diamond Head, aby zobaczyć Honolulu i południową linię brzegową z lotu ptaka.
Dla mnie ciekawym spostrzeżeniem podczas wizyty w Diamond Head była niezliczona liczba tablic informacyjnych dotyczących zasad wejścia na górę i uwag dotyczących zarówno wspinaczki jak i przygotowania do niej oraz warunków bezpieczeństwa.
Moja wspinaczka na Diamond Head była jednak dość specyficzna i w zasadzie można powiedzieć niegodna z wytycznymi. Wynikało to z tego, nie planowałam pobytu na Diamond Head tego dnia i wbrew wszelkim zakazom wchodziłam na krater w klapkach, narażając się na srogie spojrzenia innych turystów. Okazało się jednak, że wejście mimo ostrzeżeń jest bardzo proste i wierzchołek krateru bez większych problemów da się zdobyć również w taki sposób. Jest to więc miejsce bardzo proste do zdobycia zarówno przez dzieci, jak i osoby starsze.
Niesamowity spokój i naturalne piękno Hawajów zostaje skonfrontowane z historycznym miejscem pamięci jakim jest Pearl Harbor.
Przed II Wojną Światową, Pearl Harbor był jedną z głównych baz amerykańskiej floty, porównywalną z bazami kontynentalnymi. Jest miejscem pamięci ataku przeprowadzonego 7 grudnia 1941 r. przez Japonię.
Sceneria sprawia, że Pearl Harbor jest miejscem majestatycznym. Sercem tego miejsca jest USS Arizona Memorial.
Pomnik USS Arizona chyba ze względu na swą surową prostotę dobitnie przemawia do zwiedzających. Położny jest na wodzie. Ma się wrażenie, że historyczne walki zostały dokładnie uchwycone w miejscu, gdzie się wydarzyły, dając żywe świadectwo rozegranej bitwy. Jest tak dosłowny również z tej przyczyny, że został zbudowany na szczątkach zatopionego pancernika USS Arizona, ostatniego miejsca spoczynku wielu z 1177 członków załogi, którzy zginęły podczas ataku.
Będąc w Pearl Harbor Historic Sites Visitor Center można nie tylko chodzić po pokładzie pancernika, lecz również przenieść się do chwili ataku, za sprawą projekcji VR. Na miejscu znajdują się również ekskluzywne archiwa i filmy z II wojny światowej. Tym samym zwiedzający niemal staje się naocznym świadkiem minionych wydarzeń.
Po zwiedzeniu rejonów Honolulu wydawałoby się, że można zakończyć wizytę na O’ahu. Okazuje się jednak, że byłoby to zupełnie przedwczesne. Mniej znane rejony wyspy skrywają tajemnice najpiękniejszych plaż na świecie.
W pierwszej kolejności wymienić trzeba plażę Hanauma Bay, położoną około 20 km od Honolulu. Utworzona jest w stożku wulkanicznym i stanowi naturalne miejsce życia wielu gatunków oceanicznej fauny i flory. Z tego względu to miejsce jest kolebką snorkelingu.
Na północy wyspy kusi zwiedzających Waimea Valley, szczególnie znana z wodospadu o tej samej nazwie. Obszar Waimea jest unikalnym hawajskim ogrodem botanicznym. Jest to miejsce prawdziwego relaksu, gdzie można wykąpać się w niewielkim jeziorze i poznać ciekawą kolekcję polinezyjskiej flory, jak również rzadkie gatunki roślin z odległych miejsc o zbliżonym klimacie, w tym Zanzibaru, czy Seszeli.
Lanikai Beach, również uważana za jedną z najpiękniejszych plaż na świecie, znana jest ze spektakularnych widoków. Jest miejscem oferujących cały wachlarz sportów wodnych. Na uwagę zasługuje też Turtle Bay. Nazwa zatoki pochodzi od zielonych żółwi morskich, które zamieszkują okolicę. W pięknie nie ustępują plaże Waimanalo, Ko Olina, Yokohama Bay, czy Kailua. Mimo, że położone są w niedalekiej odległości, to każda jest inna, każda posiada swoją charakterystykę, dzięki czemu każdą zapamiętuje się w inny sposób.
O’ahu to miejsce, które warto polecić dalekim podróżnikom. W zależności od obranego tempa i szczegółowości zwiedzania, na pobyt na O’ahu należy zarezerwować od 6 do 10 dni.
Zwiedzając Hawaje nie warto poprzestawać na O’ahu. Pozostałe wyspy archipelagu dają możliwość takich doznań, jak bezpośredni kontakt z czynnym wulkanem, czy podziwianie wodospadów z dala od turystów. Warto więc póki co powiedzieć Mahalo (hawajskie dziękuję) za dotychczasowe spotkanie, by za jakiś czas ponownie powrócić na koniec świata.
Tajemniczy trójkąt Inków
- – Rozmowa z Tadeuszem Biedzkim - podróżnikiem, autorem wielu książek, dziennikarzem
Jacek Adamczyk
Panie Tadeuszu, jest pan znanym i cenionym podróżnikiem, autorem wielu świetnych książek. Dziękuję, że zdecydował się pan na tą rozmowę, w której opowie nam Pan o Peru. Co jest najbardziej charakterystycznego dla tego kraju? Co Pana urzekło?
Peru to najciekawszy i najpiękniejszy kraj Ameryki Południowej. Tworzą go trzy krainy geograficzne. Pierwszą jest bardzo suchy, niemal bezdeszczowy, oblewany zimnym Pacyfikiem wąski pas wybrzeża, który nazywa się Costa. Druga część to sięgające 6000 metrów Andy, fantastyczne góry, w których mieszkają górscy Indianie i gdzie znajdują się źródła Amazonki. To Sierra. Trzecia to bagnista, ciemna, ogromna amazońska dżungla zwana Selvą. Te trzy regiony Peru są jakby kwintesencją całej Ameryki Południowej. Zarówno pod względem geograficzno – przyrodniczym, jak i historycznym. Fascynująca historia wiąże się z Inkami i wcześniej żyjącymi tam ludami indiańskimi. Według legend właśnie tam świat miał swój początek, a stworzył go biały, brodaty Bóg Wirakocza. Był on też stwórcą jeziora Titicaca, jednego z najbardziej niezwykłych jezior świata, położonego na wysokości 3800 metrów. W wierzeniach Inków, kiedy Wirakocza odpłynął na zachód pojawili się inni bogowie. Był to Bóg Słońce i jego żona Bogini Księżyc. Na jeziorze Titicaca są dwie wyspy nazwane ich imionami. Te wierzenia miały wielki wpływ na historię Inków.
Jak wygląda Titicaca?
To olbrzymie jezioro o szerokości 80 km i długości 150 km. Przemierza się je małymi stateczkami. Z jeziorem ściśle związani są Indianie Uru, którzy żyli na jego brzegach na długo przed przybyciem Inków. Mówi się o nich, że mają czarną krew. Powód jest prozaiczny: życie na takiej wysokości powoduje, że krew wytwarza więcej czerwonych ciałek i jest ciemniejsza. Kiedy nad Titicaca przybyli Inkowie zaczęli wypierać Uru znad jeziora. Nie chcąc tracić ojczyzny Uru budowali na jeziorze małe wysepki z trzciny zwanej totorą. Polegało to na układaniu kolejnych warstw trzciny. Mocowało się je przywiązując do dna totorowymi sznurami. Każda rodzina miała swoją wysepkę, na której budowały domy z totory. Oczywiście z biegiem lat dolne warstwy gniły i trzeba było dokładać kolejne. Dziś niektóre z wysp mają nawet osiem metrów grubości. Jest obecnie około sześćdziesięciu. Są już tylko atrakcją turystyczną, bo 90% Indian na co dzień mieszka w pobliskim mieście Puno. Żyją jak inni, noszą dżinsy, mają normalne mieszkania. Wcześnie rano wsiadają do łódek, płyną na wysepki, przebierają się, przyjmują turystów, sprzedają pamiątki. Taka swoista, peruwiańska cepeliada. Z daleka te charakterystyczne żółte wysepki wyglądają malowniczo. Kiedy chodzi się po nich trochę się kołyszą, ale dla Indian to codzienność.
Jaki region Peru uważa pan za najatrakcyjniejszy?
Dla mnie to ta część, którą nazywam „Tajemniczym Trójkątem Inków”. Pierwszy jego wierzchołek to miasto leżące na południu jeziora Titicaca o nazwie Puno. Takie typowe indiańskie miasto. Drugi wierzchołek to duże miasto Arequipa mieszczące się pomiędzy wybrzeżem a górami. Jest piękne, pełne architektonicznych perełek, hiszpańskich kamienic i kościołów. Nawet miejscowa dyskoteka jest tak oryginalna, że uznałem ją za najpiękniejszą, jaką kiedykolwiek widziałem. Mieści się w starej, pięciopiętrowej kamienicy pozbawionej stropów. Są tylko zewnętrzne mury, a w środku… rośnie dżungla! Kilkunastometrowe drzewa, bluszcze, liany. Do tego olbrzymi wodospad, woda spada spod dachu na parter. Do ścian przymocowano schody i mnóstwo podestów. Na każdym bary, kafejki, miejsca do tańczenia. Coś niesamowitego. Oczywiście trunki leją się strumieniami, ale i nie tylko, także narkotyki są dostępne w każdej ilości.
Gdzie jest trzeci wierzchołek pańskiego trójkąta?
To kolejne wspaniałe miasto. Nazywa się Cusco i leży w Świętej Dolinie. Ta dolina to miejsce, gdzie rozwinęła się cywilizacja Inków. Tam żyli, uprawiali rolę, budowali wspaniałe obiekty. Cusco było stolicą niezwykle zaawansowanego inkaskiego państwa. W szczytowym okresie, czyli w XV wieku było potęgą, zajmowało powierzchnię około miliona kilometrów kwadratowych, czyli trzy razy więcej niż współczesna Polska. Ludność liczyła siedem milionów, na owe czasy była to ogromna liczba. Stworzyli doskonały system dróg we wszystkich kierunkach i najdoskonalszy, najszybszy wówczas system pocztowy. Zasada była prosta: co mniej więcej półtora kilometra była baza gońców. Goniec dzierżący w ręce wiadomość pod postacią węzełkowego pisma keczua biegł co tchu z jednej stacji do drugiej, przekazywał przesyłkę kolejnemu, który biegł do następnej i tak aż do adresata. Nikt w ówczesnym świecie nie był w stanie tak szybko przekazywać wiadomości.
Dlaczego cywilizacja Inków upadła?
Najprawdopodobniej dlatego, że Inkowie uznali, że Pizzaro to Wirakocza, który powrócił i dlatego poddali się niemal bez walki. To tłumaczy łatwe zwycięstwo nielicznego oddziału Pizzara nad ich potężną armią.
Czym Pana zachwyciło Cusco?
Po pierwsze historią i religią, o których już wspominałem. Dodam jeszcze, że religia Inków miała wiele elementów chrześcijańskich. W ich obrzędowości istniała na przykład komunia, spowiedź, kielich ofiarny. Kiedy przybyli tam pierwsi misjonarze z Hiszpanii byli zszokowani podobieństwami. To nie mogło być dziełem przypadku. Jest taka teoria, że Wirakocza był chrześcijaninem, który dotarł tam w XII wieku i stąd te chrześcijańskie elementy. Interesujące są także dalsze losy Inków po zdobyciu przez Hiszpanów stołecznego Cusco. Wycofali się w głąb Świętej Doliny. Hiszpanie podążali za nimi, Inkowie cofali się coraz głębiej. Tak długo aż dotarli do twierdzy, której Hiszpanie nie zdobyli, bo nigdy do niej nie trafili. Ta twierdza to odkryte dopiero w 1911 roku słynne Machu Picchu. Budowla powstała na wzgórzu, jakby na kolejnych stopniach, i robi kolosalne wrażenie, szczególnie gdy spojrzy się na nią z góry Wayna Picchu. Na ten szczyt, zwłaszcza trudniejszą trasą, wchodzą tylko odważni. Dla mnie problemem było pokonanie wąskiej, półmetrowej ścieżki nad dwustumetrową przepaścią. Szedłem z synem, który zdobywa góry, więc poradził sobie, ale ja przez ten odcinek musiałem przeczołgać się. Warto było: widok z góry na Machu Picchu jest niepowtarzalny. W tej ostatniej, ukrytej stolicy Inków przez wiele lat trwały resztki ich państwa.
Czy historia to jedyny powód pańskiego zachwytu nad Cuzco?
Nie, bo to najpiękniejsze miasto, jakie kiedykolwiek widziałem. Położone w dolinie, niegdyś zabudowane świątyniami inkaskimi, a potem budowlami architektury hiszpańskiej. Kiedy w 1533 roku zdobyli je żołnierze Pizzara, zburzyli miasto. W miejscu inkaskich świątyń i innych budowli, powstało nowe miasto w stylu hiszpańsko-południowoamerykańskim. Ale w dawne ściany inkaskich świątyń wkomponowano nowe mury i to robi kolosalne wrażenie.
Co jeszcze urzekło Pana w Peru?
Mógłbym długo wymieniać. Wspomnę o kanionie Colca. Bardzo głęboki i urwisty ciągnie się kilometrami pośród stromych zbocz sięgających w szczytowych miejscach trzy i pół tysiąca metrów. Całego nie przeszedłem, bo to ciężka wyprawa, ale doświadczyłem spotkania z kondorami. To piękne, olbrzymie, czarne ptaki. Płyną po niebie powoli i majestatycznie. Ten kanion to ich dom. Niesamowite jest też miasto Iquitos nad Amazonką, które leży poza cywilizacją. Tam właściwie nie istnieje władza centralna, ludzie rządzą się lokalnie. Jego położenie i faktyczny brak państwa sprawia, że napływa tam mnóstwo różnych typów mających problemy z prawem. Ale mimo tego jest bezpiecznie. Dostać się tam nie jest jednak łatwo. Najprościej, choć wcale nie tak prosto, Amazonką z brazylijskiego Manaus. Od strony Peru to niewiarygodnie trudna i długa przeprawa przez góry i dżunglę, niemożliwa do przebycia przez zwykłego turystę. Wiem, bo wielokrotnie przedzierałem się przez dżungle Ameryki, Afryki, Azji i doświadczyłem wielu niebezpieczeństw. Kiedyś na nogę weszła mi tarantula, innym razem bardzo zmęczony marszem chciałem przytrzymać się liany i kiedy już prawie ją chwyciłem, mój indiański przewodnik uderzył mnie mocno w rękę uniemożliwiając to. Okazało się, że nie była to liana, a zielony wąż, którego ukąszenie jest śmiertelne. Ten Indianin uratował mi życie!
Proszę jeszcze o kilka słów na temat stolicy Peru.
Nieprzypadkowo nie mówiłem dotąd o stolicy. Lima to jedno z mniej atrakcyjnych miast Peru. Niezbyt ładna, no może poza częścią położoną nad klifem spadającym do oceanu i Placem Broni, ale takie place są niemal w każdym mieście Ameryki Południowej. Limy jednak ominąć nie można, choćby dlatego, że tam się ląduje i stamtąd odlatuje do Europy.
Na koniec chciałbym zapytać jacy są Peruwiańczycy i w ogóle mieszkańcy Ameryki Południowej?
Południowi Amerykanie są ludźmi otwartymi, wesołymi, lubiącymi zabawę, taniec, ale na całym kontynencie szerzy się bandytyzm, choć akurat w Peru jest dość bezpiecznie. Wielokrotnie jednak w Ameryce Południowej byłem świadkiem kradzieży, przemocy, nawet strzelaniny, ale zdarzało się to głównie w Brazylii.
Gdzie pachnie pieprz i wanilia
- Zanzibar
– tekst Ewa Jeżak – Klyta, rys historyczny: Jacek Adamczyk
ZANZIBAR zwany Unguja to największa wyspa Archipelagu Zanzibar, na Oceanie Indyjskim, należąca do Tanzanii. Od Afryki dzieli ją tylko 40 km. W języku lokalnym nazywany jest „piękną wyspą” lub „wyspą przypraw” ze względu na ich rozległe plantacje. To raj na ziemi, który słynie z mnóstwa hoteli w afrykańskim stylu, położonych nad Oceanem Indyjskim wśród bogatej, naturalnej przyrody. Raj pachnący goździkami, cynamonem, kardamonem, pieprzem, wanilią, gałką muszkatołową ale również cytrusami i kawą.
Stał się on moim celem turystycznym w roku ubiegłym ze względu rajski klimat, turkusową wodę Oceanu Indyjskiego oraz biały i drobny jak puder piasek na plażach.
Na początku marca tego roku, po 12 godzinnym locie, z międzylądowaniem w Hurgadzie na tankowanie, wylądowałam w nocy w porcie lotniczym Zanzibar, któremu daleko do tych, do których jesteśmy przyzwyczajeni. Dzikość, która mnie otoczyła wskazywała, że rozpoczęłam swoją przygodę. Termometr wskazywał 28 stopni pomimo, że była prawie 21.00. Odprawa poszła sprawnie, formalności związane z wizą również, więc niebawem siedziałam w autokarze zmierzającym do hotelu. Przede mną była ponad godzinna jazda. Przed wyjazdem przygotowałam się i zadbałam o wygodną, przewiewną odzież, którą zabrałam do bagażu podręcznego. To był strzał w dziesiątkę, bo lotnisko nie klimatyzowane przypominało metalową puszkę nagrzaną do czerwoności.
ZANZIBAR – PODRÓŻ SPEŁNIONYCH MARZEŃ
Biały piasek jak mąka, koralowe, magiczne plaże, turkus Oceanu Indyjskiego i zapach goździków, cynamonu, imbiru czy wanilii to spełnienie marzeń dla przyjeżdżających. Raj na ziemi, w którym zachwyca piękna pogoda, gorąca woda oceanu i wszechobecna wybujała, soczysta zieleń naturalnej przyrody. Nie sposób nie dostrzec kolorowej roślinności, wśród której czujemy się bosko. Temperatura utrzymuje się na poziomie ponad 28 stopni Cejsjusza, co w połączeniu z morską bryzą daje idealną pogodę na wypoczynek stacjonarny jak i na zwiedzanie. Atrakcję stanowią odpływy i przypływy Oceanu Indyjskiego, które można podziwiać. Podczas odpływów możemy spacerować wgłąb Oceanu nawet kilometr brodząc w wodzie po kostki.
W czasie odpływu Ocean podrzuca na plaże swoje dary w postaci pięknych, dużych muszli. Zawsze marzyłam, aby wyłowić z morza duże muszle, które zazwyczaj przywożę z wakacji. Tutaj Ocean przynosił mi muszle pod stopy, których nie mogłam wywieźć z Zanzibaru. W roślinności kryją się gekony i inne barwne jaszczurki. Na wysokiej palmie, obok mojego domku zagnieździły się małpki, które szalały wydając radosne okrzyki.
HAKUNA MATATA i POLE… POLE… czyli „NIE MARTW SIĘ” i POWOLI POWOLI” to zwroty, które słyszymy na każdym kroku od tubylców. Wychodzą oni z założenia, że jak już przyjechałaś na wyspę to ciesz się chwilą, czas liczy się tylko tu i teraz, nie masz zmartwień, nikt cię nie goni, czy zrobisz coś teraz, czy później nie ma to znaczenia. Wszystko inne zostawiłaś w swoim kraju. Ciesz się życiem, zachwycaj się miejscem, do którego dotarłaś.
Atol MNEMBA – mała wysepka, bajkowe miejsce bogate w laguny, piękne rafy w sam raz na snurkowanie. Godzina 10.00 – wyjeżdżamy taksówką z hotelu, a następnie wynajętą łódką i po ok 20 min docieramy w okolice prywatnej wyspy Billa Gaetsa. Na wyspę nie może dostać się każdy, jest chroniona i całkowicie niedostępna dla zwiedzających.
Na wyspie znajduje się tylko 10 bungalowów zbudowanych z drewna i liści palmowych, z ogromnymi oknami wychodzacymi na otaczający lazurowy Ocean Indyjski, rozmieszczonych na całym jej terenie aby zapewnić gościom intymność i luksus wypoczynku w ciszy i na bosaka. Goście mogą podziwiać piękno lazurowych wód oceanu, słuchać szumu fal przy romantycznych posiłkach serwowanych na tarasach.
MNEMBA jest rezerwatem morskim i jest chroniona. Nie można tu łowić ryb i wydobywać rafy. Aby zobaczyć piękno podwodnego świata trzeba zanurzyć twarz w wodzie. Wtedy dopiero roztoczy się przed nami kolorowy podwodny świat i najróżniejsze kształty rafy koralowej. Bogactwo rafy koralowej to prawdziwe podwodne dzieło sztuki. Z mnóstwem pięknych, kolorowych ryb jak np. barakudy, kolorowe płaszczki, papugoryby, groupery i innych zwierząt morskich z żółwiami włącznie. Jak będziemy mieli szczęście to możemy spotkać przepływające delfiny. Można również spotkać w wodach Oceanu Indyjskiego rekiny. Jest idealnym miejscem do nurkowania i snurkowania. To istny raj na ziemi. W tym raju czas nie istnieje, snurkowanie, zajadanie się cytrusami, opalanie się a potem lunch sprawia, że doceniam prostotę życia, a wolność nabiera głębszego znaczenia.
Wyspa PEMBA – to obok Zanzibaru piękna koralowa wyspa na Oceanie Indyjskim należąca do Tanzanii. Nie jest tak znana jak Zanzibar, ale podobnie jak on – jest istnym rajem na tej ziemi. To jest Afryka. Bogata roślinność na żyznych glebach sprawia, że możemy zwiedzać plantacje manioku, papai i kokosów. Jest rajem dla nurków ze względu na gigantyczne uskoki podwodne. Najbardziej rozpoznawalne miejsca dla tego rodzaju sportu to rafa Emerald, wrak greckiego statuku Panza, przeogromna rafa Samaki, koralowy ogród Misali czy wodny obszar Njao Gap. Jadąc do wioski np. Kiuyu Kwa Manda wynajętą Toyotą, polecam zwiedzić przepiękny rezerwat Ngezi Forest, który tworzą tropikalne lasy pierwotne, namorzynowe. To cuda natury, które przetrwały do dziś i możemy doświadczać je osobiście. Obfitują
w endemiczną roślinność charakterystyczną dla tego miejsca. Oprócz unikatowej roślinności w rezerwacie spotkamy rzadkie gatunki zwierząt takie jak endemiczny latający lis Pemba (Pemba Flying Fox), należący do wymarłego gatunku. Rząd Tanzanii objął ten gatunek szczegółną ochroną co przełożyło się na zauważalny wzrost populacji do ok. 20 000 osobników.
Prawie wszędzie spotykamy małpki naczelne, z podgatunku vervet i czerwonego colobusa i nawet dopisało nam szczęście, bo pojawiły się małe antylopy dujkerczyk modry. Choć nie zostaliśmy na noc to zapewniono nas, że usłyszelibyśmy endemiczną sowę Pembe Scops. Tanzania to dzika przyroda, cudowne wybrzeża ale również najsłynniejsze cuda Czarnego Lądu takie jak Kilimandżaro, karter Ngorongoro – należący do jednego z 7 naturalnych cudów Afryki, znajdujący się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Krater po wybuchu wulkanu o głębokości 610 m. Powiedziano nam, że wybuch olbrzymiego wulkanu miał miejsce prawdopodobnie ponad 3 miliony lat temu. Do dziedzictwa tego miejsca należą również równiny Serengeti, z największą na świecie populacją dzikich zwierząt tj. bawoły, zebry, antylopy, gazele, nosorożce, żyrafy, słonie, krokodyle, lamparty, geparty itd…
Jozani Forest – jedyny na Zanzibarze przepiękny, naturalny park narodowy. Zachwyca kolorowymi motylami i gatunkami zwierząt, których nie spotkamy nigdzie inndziej. Ciekawostką jest to, że od 1,5 tysiąca lat żyje w tym miejscu jedyny endemiczny gatunek małp Gerezy czerwonej (Red Colobus), które mają spore poczucie humoru i uwielbiają się fotografować. Są przyzwyczajone do obecności ludzi więc podchodzą bardzo blisko. Inne małpki to błękitne Blue Monkeys, które można już tylko było zobaczyć z oddali na wysokich koronach drzew. Ogromne wrażenie zrobił las namorzynowy (mangrowy) stanowiący pozostałość tropikalnego lasu z ogromnymi fikusami i potężnymi baobabami. Odniosłam wrażenie, że jestem w dżungli choć był jej namiastką.
Podczas kolejnego dnia zwiedzania okolicy, uznaliśmy, że idealnym miejscem na wypicie kawy i skosztowanie zanzibarskiej kuchni będzie The Rock Restaurant Zanzibar. W czasie przypływu możemy do niej dopłynąć łódką, a w czasie odpływu po prostu przejść pieszo do restauracji. Znajduje się na wodzie i to właśnie jest jej główną atrakcją. Jest prosta, ale klimat, jaki w niej panuje powoduje, że czujemy się wyjątkowo. Sam pobyt w tej restauracji jest urokliwy, a zjedzenie czy wypicie kawy dodaje smaczku romantycznego. To na pewno niezapomniane chwile, które warto było przeżyć.
Prison Island – Żółwie olbrzymy – to kolejna atrakcja Zanzibaru. Żyjące ponad 100 lat, a nawet grubo więcej, bo wiek niektórych osobników dochodzi do ponad 200 lat, ważą średnio 250 kg i osiągają wielkością do 150 cm. Na Zanzibarze te właśnie żółwie stanowią największy gatunek na świecie. Widok jest niesamowity ponieważ są wszędzie i trzeba uważać, aby się nie przewrócić, a głaskając je nie położyć ręki na styku dwóch żółwi. Może się to skończyć boleśnie. Wbrew pozorom poruszają się sprawnie i szybko i ni jak nie kojarzą się z żółwim tempem.
Kuchnia Zanzibaru – jest obłędnie smaczna. Owoce morza: homary i ośmiornice – najlepsze w mleku kokosowym, podsmażane krewetki, ryby, przyprawy i owoce egzotyczne to raj dla podniebienia. Ogromne avocado, które uwielbiam jadłam jak jabłko. Nasyciło i to zdrowo na pół dnia.
Cały nasz pobyt udany był również pod względem zdrowego odżywiania, które obfitowało w owoce cytrusowe; mango, papaje, karambole, czerwone banany, marakuję, w której zakochałam się, dżakfrut, który jest połączeniem ananasa
i banana, rambutan, który smakuje jak liczi, guyabano, który jest połączeniem truskawki i ananasa oraz warzywa: ciecierzycę, soczewicę, grillowany maniok, kachori. Wypijaliśmy duże ilości wody kokosowej na przemian z sokiem z trzciny cukrowej z imbirem i limonką.
Rys historyczny
Zanzibar (znany także jako Unguja) – wyspa na Oceanie Indyjskim. Jest największą wyspą Archipelagu Zanzibar. Należy w całości do Tanzanii i wchodzi w skład jej autonomicznej części. Powierzchnia wyspy wynosi 1658 km², co czyni ją największą wyspą tanzańską. Największym miastem na wyspie jest Zanzibar.
Na początku XVI wieku wyspę opanowała Portugalia. Rządy portugalskie na wyspie trwały do XVII – XVIII wieku, kiedy to Portugalczycy zostali wyparci przez sułtanów Omanu . Wyspa rozkwitła w pierwszej połowie XIX wieku pod rządami sułtana Sayida Saida. Pod jego rządami Zanzibar stał się centrum imperium Omanu (w 1840 roku przeniesiono doń stolicę). Od początku XIX wieku wprowadzono uprawy plantacyjne. W 1856 roku Zanzibar wraz z Pembą
i posiadłościami afrykańskimi oderwał się od Omanu. W kolejnych latach utworzono Sułtanat Zanzibaru. W XIX wieku osiedlili się hinduscy bankierzy i kupcy (zmonopolizowali handel) oraz kupcy europejscy.
Od połowy XIX wieku o wpływy na wyspie walczyli Brytyjczycy, Niemcy i Francuzi. W latach 1886–1890 mocarstwa te podzieliły między siebie lądowe posiadłości sułtanatu. W 1890 Zanzibar i Pemba objęty został brytyjskim protektoratem. Próba zamachu stanu (rozbita przez siły brytyjskie) stała się pretekstem do likwidacji niewolnictwa na wyspie (zakazano go w 1911 roku). W 1926 władze kolonialne utworzyły rady: ustawodawczą i wykonawczą. W ich skład weszli przedstawiciele ludności arabskiej, hinduskiej oraz afrykańskiej.10 grudnia 1963 Zanzibar wraz z inną wyspą Pembą uzyskał niepodległość jako sułtanat, w którym władzę sprawował Dżamszid ibn Abd Allah. Zanzibar liczył wówczas około 230 tysięcy Afrykanów, których część deklarowała pochodzenie perskie i określała się jako Szirazowie. 12 stycznia 1964 wybuchła rewolucja, w wyniku której obalono sułtana. Powstańcy wywodzili się głównie spośród rdzennych mieszkańców Afryki, w tym ze zwolnionych z pracy policjantów. Sułtan i jego rząd uciekli z wyspy. Rewolucjoniści liczyli od 600 do 800 bojowników. Rewolucyjny rząd tymczasowy utworzyła afroszyrazyjska i arabska Umma. Kraj przemianowano na Ludową Republikę Zanzibaru i Pemby. 26 kwietnia 1964 roku Zanzibar utworzył wraz z Tanganiką nowe państwo – Zjednoczoną Republikę Tanzanii. Zjednoczenie to miało na celu między innymi niedopuszczenie do możliwego komunistycznego przewrotu oraz osłabienia wpływów radykalnie lewicowej partii Umma, Na wyspie istnieją liczne plantacje goździkowca i palmy kokosowej, które są głównymi towarami eksportowanymi z wyspy. Ponadto z Zanzibaru eksportuje się przyprawy, wodorosty i rafę. Dobrze rozwinięte jest rybołówstwo. Ważną rolę w gospodarce odgrywa turystyka. Zwyczajowo na Zanzibarze stosuje się pewną formę lokalnego, nieoficjalnego czasu słonecznego. Według tego czasu doba rozpoczyna się codziennie o godzinie 6:00 rano (wschód słońca), a więc jest przesunięta względem czasu oficjalnego o 6 godzin.
Warte odnotowanie jest również to, że 5 września 1946 roku w mieście Stone Town urodził się Farrokh Bulsara czyli… Freddie Mercury: muzyk, piosenkarz rockowy i autor tekstów, wokalista brytyjskiej grupy Queen. Wielokrotnie wyróżniany tytułem jednego z najlepszych wokalistów w historii muzyki popularnej, autor niezliczonej liczby przebojów. Zmarł 24 listopada 1991 roku w Londynie.
Kraina długiej białej chmury
- Nowa Zelandia
Dominika Rojecka
Aotearoa – Maoryska nazwa Nowej Zelandii, w której chmury stały się stałym gościem, żeby nie powiedzieć, że gospodarzem. W końcu to jedno z miejsc na świecie z najwyższą roczną sumą opadów. Na południowej wyspie, która jest celem tej wyprawy, ląduję z upalnego Sydney, które zdążyło już przyzwyczaić do pięknej słonecznej pogody i wszechogarniającego żaru. A tutaj, tuż po wylądowaniu w Christchurch, od razu widać na niebie senne obłoczki, które sprawiają że tę „niepewność” pogody czuć w powietrzu. Nowa Zelandia to miejsce, gdzie można karmić zmysły, więc zwiedzanie południowej wyspy czas rozpocząć. Przygodo na końcu świata, czas START!
Przystanek Arthur’s Pass
– początek bezkresu
Południowa wyspa ma charakter górzysty. Taki też charakter ma Park Narodowy Arthur’s Pass w południowych Alpach. Pierwszy pośredni przystanek w kierunku zachodniego brzegu wyspy. Droga tam daje pierwsze wyobrażenie, czego można się podziewać po południowej wyspie. To co uderza, to ogromne przestrzenie. Góry, pagórki, skałki i kamienie, rozliczne jeziorka komponują krajobraz niezwykły. Natura ma w sobie energię piękna, a jednocześnie surowości i niedostępności.
W przydrożnej restauracji, podczas kawowej przerwy, na stole siada drapieżna papuga kea. Lokalny endemit. Za chwilę ściągają kolejne, by zabawiać swym pięknem również innych gości restauracji. Gatunek kea, to jedyne na świecie papugi górskie. Niezwykła mieszanka wyglądu, jak i osobowości. Ich wygląd to połącznie orła z papugą. Upierzona na zielono, jak Nowa Zelandia, z płomieniem po wewnętrznej stronie skrzydeł. Z jednej strony papuga kea oskarżana jest o zabijanie, czy ranienie owiec, z drugiej szanowana jako najinteligentniejsza z papug. Do tego, jak to typowa papuga niezwykle ciekawska, gotowa na nawiązywanie nowych znajomości. Siada bardzo blisko, na wyciągniecie ręki, widać, że zdążyła się na dobre oswoić a i ma interes w takich znajomościach. Pewnie nie bezinteresownie, bo licząc na łatwy posiłek, ale w zamian kea daje poczuć obcowanie z wyjątkowym pięknem.
Wokół przełęczy Arthur’s Pass rozciąga się park narodowy, na terenie którego można znaleźć, aż szesnaście szczytów powyżej 2000 m.n.p.m Wiele jest miejsc do pieszych wycieczek, dzięki rozlicznym szlakom, prowadzącym w różne strony. Przejażdżka samochodem jest również ciekawa, ze względu na rozliczne punkty widokowe, których jest wiele i które dają dobry pogląd na krajobraz. Park narodowy, jak cała wyspa południowa nie rozpieszczają pogodą, póki co jest jednak przyjaźnie.
Przystanek Hokitika
– wąwóz i krzesło na plaży
Pogoda jeszcze niby dobra, ale już widać, że chmury intensywnie knują na niebie.
Przed wjazdem do miasta obowiązkowa wizyta w wąwozie – Hokitika Gorge. W zasadzie wizyta w wąwozie jest celem tego postoju, a miasto jest jedynie przy okazji.
I wreszcie jest, wreszcie nawigacja pokazuje cel podróży. Spośród zieleni wyłania się powoli wąwóz. Ukryty w bogactwie roślinności tak soczystej i gęstej, że stanowiącej wręcz żywą ścianę. Można bez trudu dostrzec przynajmniej kilka rodzajów paproci, które widać, że mają się tu bardzo dobrze. Pnie drzew są porośnięte mchami, porostami. Pnącza oplatają pnie, a z gałęzi zwisają grube liany. Bogata roślinność ukrywa przed ciekawskimi to, co najlepsze. Wąwóz wypełniony błękitnoturkusową wodą, przepasany drewnianym mostem. Do tego cudowny zapach, esencja natury w pełnej krasie. A co najważniejsze, prawie żadnych turystów, jakby natura dawkowała swoje uroki jedynie wybranym. Oczywiście nadchodzi to co nieuniknione. Zaczyna padać, najpierw delikatnie dając jeszcze nadzieję na zmianę, ale potem już bezlitośnie. Kraj długiej białej chmury przypomina o swoim charakterze…
Miasto Hokitika, które miało być jedynie dodatkiem do zwiedzania tego regionu okazuje się ciekawym odkryciem. Być może dlatego, że nie było względem niego większych turystycznych oczekiwań. Tymczasem Hokitika wita maleńką ogólnodostępną pralnią, w której można wysuszyć przemoczone ubranie, co jest kluczowe dla dalszego losu wyprawy. Miasto niegdyś górnicze. Dzięki gorączce złota było w pewnym momencie najludniejszym miastem Nowej Zelandii. Dziś sławne dzięki jadeitowi. Wokół więc masa sklepów i sklepików z jadeitową biżuterią i ozdobami.
Jedyny zabytek w tej miejscowości, czyli wieża zegarowa to największy i raczej jedyny ciekawy okaz architektoniczny w miejscowości, więcej jednak nie trzeba.
Za to plaża jest wyjątkowa. Plaża w Hokitice jest jednym z najlepszych punktów widokowych zachodu słońca na wybrzeżu. Dodaje miejscowości niezwykłego smaku, otwierając Hokitikę na Morze Tasmana. Na plaży jest charakterystyczny dla tego miejsca napis – instalacja utworzona z wyrzuconych przez morze konarów drzew, ułożonych w słowo – HOKITIKA. Wreszcie jest też kolorowe krzesło, które widać na wielu pocztówkach z regionu i na którym można usiąść i podumać. Te charakterystyczne elementy, a do tego parkujące nieopodal hipisowskiej kampery, sprawiają że klimat plaży czyni z niej bardziej miejsce do zabawy i spędzania czasu na refleksyjnej tułaczce po brzegu, niż typowego plażowania.
Przystanek Tekapo
– natura wzniesiona na ołtarze
Doga ku jeziorom prowadzi majestatycznymi pustkowiami. Ruch jest mały, chwilami żywej duszy. Dookoła widok gór i zboczy porośniętych obłoczkami owiec. Owce – wizytówka południowej wyspy. Wełniane sylwetki ciągną się aż po horyzont. Szacuje się, że w Nowej Zelandii na jedną osobę przypadka około 8 owiec. Nic więc dziwnego, że na drugim miejscu na podium „zwierząt narodowych” Nowej Zelandii, zaraz po kiwi, dumnie beczy owca. Okoliczne sklepiki pełne są pamiątek z tymi zwierzętami, aż chwilami nie jest się pewnym, czy nie przeniosło się na Krupówki. Baranina równie często gości na talerzu, co na stokach. Taki urok, takie koło życia. Owcze koło życia.
Wreszcie nadszedł czas jezior. Na początek jezioro Tekapo. Wyłania się majestatyczne, otoczone górami parku narodowego Mount Cook. Tak piękne, że aż bezwstydne. Miejsce magiczne. Pierwsze miejsce, gdzie turystów jest znacznie więcej. A właściwie wypadło by napisać, gdzie turyści zaczynają się pojawiać. Tekapo to polodowcowe jezioro, które dostarcza wyjątkowych wrażeń estetycznych. Krystalicznie czyste, ogromne, turkusowe, że aż bolą oczy. A wokół łąki, skały z ośnieżonymi szczytami. Kraina elfów i magii.
Do tego punkt charakterystyczny dla tego miejsca. Stary kamienny kościółek. Oczywiście Kościół Dobrego Pasterza, bo jakże w tym miejscu mogłoby być inaczej. Wybudowany w 1935 r. zaprojektowany w oparciu o malarskie szkice, sam jest niczym malowany na tle jeziora. Uwagę zwraca niezwykły ołtarz. Został ograniczony jedynie do kamiennej mensy. A główny ołtarz to okno prezbiterium, z którego roztacza się widok na jezioro Tekapo. Niezwykły symbolizm, ołtarz natury.
Tuż obok ciągnie się jezioro Pukaki, zupełnie nie ustępujące swoją urodą Tekapo. Dłuższym brzegiem jeziora zmierza droga dojazdowa do Mt Cook Village. Po drodze wiele punktów widokowych, gdzie można się zatrzymać na zdjęcia. Opóźnia to bardzo dalszą podróż, bo właśnie nie sposób przestać się zatrzymywać.
Mount Cook Village, znajduje się w nowozelandzkim parku narodowym Aoraki/Mount Cook, zaledwie 15 kilometrów na południe od szczytu najwyższej góry kraju, zwanej w języki Maorysów Aoraki. Góra Cooka to najwyższy szczyt Nowej Zelandii, który znajduje się w łańcuchu górskim ciągnącym się wzdłuż zachodniego wybrzeża południowej wyspy. Jako nieliczna, Góra Cooka zmniejszyła swoją wysokość w wyniku osunięcia się skał. Jej wysokość pierwotnie wynosiła 3 764 m n.p.m., jednak
w grudniu 1991 r. jest wysokość zmniejszyła się o 10 m, zaś w roku 1996 r. o kolejne 30 m. Na zboczach góry ciągną się dwa lodowce górskie – Lodowiec Tasmana i Hookera.
Okolice Parku Narodowego Mt Cook, Tekapo, Twizel, Mount Cook Village tworzą Rezerwat słynny z … ciemności. Rezerwat Nocnego Nieba, cieszy się niezwykłą popularnością. To właśnie tu, w bezchmurne noce widać miliony gwiazd. Zanieczyszczenie światłem jest praktycznie zerowe, dzięki czemu można kontemplować niezwykłe kosmiczne widoki. Osoby szukającego „zorganizowanych” obserwacji zostaną obsłużone przez uniwersyteckie obserwatorium na szczycie Mount John w Tekapo. Widok rzeczywiście magiczny, gdyż obserwatorium zyskuje na tym, że jest wyniesione ponad okolicę, z widokiem na ogromne jezioro. Ale miejsca jest dosyć również dla samotników, stroniących od zorganizowanego zwiedzania. Miejsca jest tyle, że wystarczy się zatrzymać na poboczu krajowej drogi, punktach widokowych przy jeziorach, czy po prostu pójść przed siebie, by zanurzyć się
w ciemności i podziwiać południową hemisferę z malowniczą Drogą Mleczną.
W samym Mount Cook Village praktycznie niczego nie ma, oprócz kilku hosteli i pola namiotowego. Nie ma nawet sklepu spożywczego. Cudownie miejsce dla samotników i odludków.
Mount Cook Village stanowi jednak świetną bazę wypadową, a Park Narodowy dostarcza wielu atrakcji. Tras trekkingowych nie ma zbyt dużo, ale za to są naprawdę piękne i ewidentnie różnią się od typowych górskich ścieżek. Szlaki prowadzą przez wzniesienia oraz liczne mosty linowe. Z punktów widokowych można obserwować szczyty, w tym Górę Cooka.
To również miejsce na chwilę zastanowienia się nad zmianami klimatu. O wszechobecnej degradacji klimatu przypomina Jezioro Tasmana. Jeszcze przed 1973 r. Jezioro Tasmana w ogóle nie istniało. Od Lodowca Tasmana, największego lodowca górskiego w Nowej Zelandii, oderwało się sporo dużych fragmentów lodu, które dały początek jezioru. Wzrost Jeziora Tasmana, to również bezpośredni wynik trzęsienia ziemi w Christchurch, które miało miejsce w lutym 2011 roku. Wówczas od lodowca odłamał się kawał lodu o masie 30 milionów ton. Wpadając do jeziora utworzył falę przypływową o wysokości trzech i pół metra.
Ten region jest też bardzo ważny dla rozwoju alpinizmu. 29 maja 1953 roku Nowozelandczyk Edmund Hillary i nepalski Szerpa Tenzing Norgay jako pierwsi ludzie zdobyli Mount Everest – najwyższy szczyt świata. Sukces przypisuje się doświadczeniu, jakie Edmund Hillary zdobył wspinając się właśnie na Mount Cook. Nowozelandzkim Alpom przypisuje się bowiem dużo podobieństwo do Himalajów. Dzisiaj można podziwiać brązowy posąg Hillarego stojący przed The Hermotage Hotel w Mount Coon, a sam Hilary codziennie spogląda, w towarzystwie hoiho – żółtookiego pingwina z nowozelandzkiej pięciodolarówki.
Przystanek Oamaru– pingwiny i Steampunk
Miasto charakterystyczne, pełne niepasujących do siebie z pozoru elementów, które składają się jednak w logiczną układankę. Kolejne prawie puste miejsce, jakby tu na końcu świata nikogo nie było. Pierwsze co rzuca się w oczy, to bogata kolekcja wiktoriańskiej architektury. Harbour Street to prawdziwa szkatułka z której wysypują się kolejne perełki XIX wiecznej architektury. W Oamaru wita też podróżnych malutka stacyjka kolejowa, chyba jedna z ładniejszych na świecie. Czasami zatrzymuje się na niej stary pociąg, który przejeżdża przez starą część miasta. I nagle z tym urokliwym, wręcz sielankowym klimatem zderza się Steampunk HQ. Trudno nawet określić czym do końca jest. Chyba można go uznać, za rodzaj ekscentrycznej instalacji, rodzaju galerii, muzeum nasiąkniętego surrealizmem. Chwilami przerażającego, ale z pewnością wciągającego. Na dziedzińcu na zewnątrz jest kilka dziwacznych urządzeń i pojazdów prowadzonych przez upiory. Stampunk HQ jest bardzo interaktywny – można się na niego wpinać, zaglądać do przerażających wnętrz, by osobiście wziąć udział w tej przedziwnej grotesce.
Kolejny puzzel wśród atrakcji Oamaru to Teatr Małych niebieskich pingwinów. Znajduje się blisko nadbrzeża. Jest to płatne, zorganizowane wodowisko. Zaczynać się powinno w okolicach zachodu słońca, kiedy pingwiny wracają z morza, do swoich domostw. Pingwiny wracają do małych domków, które wybudowali im organizatorzy, ku uciesze turystów. Niebieskie pingwiny to najmniejsze pingwiny świata o średnim wzroście wynoszącym zaledwie 33 cm. W teatrze pingwinów zasiada się na trybunach i czeka, aż małe stworki powrócą na brzeg, by spędzić noc na lądzie. Zdjęć nie można im robić, o czym przypominają rozliczne tabliczki z zakazami. W powietrzu czuć niecierpliwość w oczekiwaniu zgromadzonych. Wszyscy są bardzo ciekawi, a przybyszów nie widać. Na szczęście jest tam molo pełne ptaków, które po części rekompensuje długie oczekiwanie. Wreszcie są. Pojedyncze sztuki wychodzą z morza. Niektóre mkną prosto do domków, inne pozwalają nieco nacieszyć oko turystów. Obraz jest jednak daleki, od tego przedstawionego na zdjęciach zamieszczonych na ulotce reklamującej całe przedsięwzięcie. Po wyjściu z komercyjnego teatru, czeka jednak niespodzianka. Po nadbrzeżu biegną pingwiny, dezerterzy, które nie były zainteresowane udziałem w widowisku. Można je swobodnie podziwiać, praktycznie dotknąć, cieszyć się czystym obcowaniem z naturą. W każdym razie kolejny dowód na to, że najlepsze rzeczy w życiu są za darmo.
I chociaż miasto wydaje się totalnie ciche, kolejną niespodzianką wieczoru jest pub, który do późnych godzin tętni życiem. Przy akompaniamencie największych hitów lat 80-tych bawią się lokalni mieszkańcy. Są też Maorysi zasymilowani z emigrantami, na przybyszów patrzą życzliwie. Można się poczuć bardzo swojsko, choć na końcu świata.
i latarnia morska
U podnóża skał, przy brzegu kłębią się kolonie fok, bawiące się w falach. Można tez spostrzec lwy morskie. Mający więcej szczęścia widują delfiny lub żółtookie pingwiny. Sama latarnia kusi urokiem. Latarnia została zbudowana w latach 1869-70, ma 9,5 m wysokości i znajduje się 76 m n.p.m. i jest urokliwym wykończeniem wybrzeża, chłostanym przez wysokie fale.
i kosmiczne kule
Tuż niedaleko kolejny cud natury. Oto plaża, a na niej spoczywają wielkie kuliste głazy, niczym porozrzucane jaja dinozaurów. Skąd to i dlaczego? Głazy Moeraki (Moeraki Boulders) – to grupa dużych, kulistych konkrecji występujących na plaży Koehoke, na wybrzeżu regionu Otago, południowej wyspy. Ich szare zabawienie przypomina nieco krajobraz księżycowy. Wyglądają jakby rodziły się na brzegu i podążały w stronę morza. Niektóre wędrują pojedynczo, inne grupami. Ich liczba robi wrażenie.
Widok niezwykły. A wszystko to za sprawą erozji występującego na wybrzeżu mułowca, wywołanej przez fale uderzające o brzeg. To fala sprawia, że wybrzeże uwalnia regularnie nowe kule, które toczą się następnie w kierunku morza, jakby ich misją było płynąć, nie zważając na gabaryt. Maorysi twierdzą w swych legendach, że głazy to resztki koszy na węgorzy i tykw, które zostały wyrzucone na brzeg ze statku. Z kolei klify wychodzące w morze, to kadłub statku, a położony w pobliżu cypel, to ciało kapitana. Być może coś w tym jest, że tak ciągną do morza. Widok niesamowity.
Przystanek Zatoka Milforda
i kaskady ze skał
Droga do Zatoki Milforda prowadzi z Queenstown. Zatoka Milforda jest częścią regionu Fiordland południowej części Wyspy Południowej, jest parkiem narodowym Nowej Zelandii wpisanym na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Uformowana przez lodowiec, który wyżłobił rów spływając do morza. Unikatowa flora i fauna jest wynikiem sąsiadowania ze sobą słonych i słodkich wód, tworzących środowisko będące po części jeziorem i oceanem. Jest to region, w którym biegnie jeden z najsławniejszych szlaków turystycznych – Milford Track.
Najsłynniejszy spacer w Nowej Zelandii, Milford Track, od ponad 150 lat zachwyca wędrowców. Alpejska sceneria oraz fiordy sprawiają, że wędrówka jest niezwykłą przygodą. Dlatego też rezerwację wejścia należy planować z dużym wyprzedzeniem, bo zamawiając na ostatnią chwilę można się rozczarować brakiem miejsc.
Spacer prowadzi przez wiszące mosty. Na drodze Milford Track ukazują się dziewicze jeziora, szczyty górskie. Widoki na bezkresne zielone doliny. Można też poczuć mglisty oddech wodospadu Sutherland, najwyższego wodospadu w Nowej Zelandii. Oczywiście tak długi spacer nie może obejść się bez niespodzianek pogodowych. W słoneczny dzień trakt roztacza przed turystami sielankowe widoki.
Sama podróż z Queenstow do Zatoki Milforda jest równie ciekawa, co jej cel. Niesamowita gęsta roślinność, która wydaje się aż przejaskrawiona swym kolorem. Wokół drogi pełno klifów, z których spływa kaskadami woda. Zatoka Milforda to jedno z najbardziej deszczowych miejsc na Ziemi. Statystyki są nieubłagane i podają, że tylko co trzeci dzień jest bezdeszczowy.
W porcie duży ruch. Tłumy turystów są dosłownie wszędzie. Głownie Azjaci, polskich słów raczej nie słychać. Rejs po zatoce trwa około dwóch godzin. Prom podpływa pod skały, by ostatecznie zmierzać w kierunku otwartego morza. Sytuacja komplikuje się, gdy zaczyna mocno padać. Wiatr rzuca promem, trzeba się mocno trzymać. Mało kto zostaje na pokładzie. Prawie wszyscy chowają się w środku odtwarzając skrzętnie swoje dotychczasowe nagrania. A szkoda, bo najlepsze właśnie dopiero się zaczyna. Choć wiatr mocno wieje w twarz, a ubranie zaczyna być mokre, mimo peleryny szarpanej podmuchami, dopiero teraz widać piękno i dzikość krajobrazu. Kaskady jeszcze bardziej ożywają, czuć ich krople na twarzy gdy prom zbliża się ponownie do skał. Widok i przeżycie niesamowite, być może nawet ciekawsze, niż w słoneczny dzień.
Przystanek Queenstown
i potężna dawka adrenaliny
Zupełna odmiana, po dotychczasowych bezkresach. Miasto tętni życiem i słusznie jest nazywane przez niektórych adrenalinową stolica świata. Queenstown jest znanym zimowym kurortem, zaś latem kusi ekstremalnymi sportami. Można skakać na bungy (pisane lokalnie właśnie w taki sposób) i to z kilku lokalizacji. Można tez cieszyć się pięknymi widokami jeziora Wakatipu, nad którym położone jest miasto. Na szczycie miasta znajduje się kompleks Skyline.
W okolicach miasta znajdują się liczne trasy rowerowe, głównie do zjazdów na rowerach górskich. Zimą z kolei Queenstown zamienia się w kurort dla narciarzy i fanów sportów zimowych. Miasto działa na pełnych obrotach przez cały rok. Okolica oferuje też coś dla zwolenników górskich wycieczek. Można się wspiąć na Queenstown Hill, Bob’s Cove, czy podążyć szlakiem Ben Lomond. Niezależnie od wyboru, niesamowite widoki są gwarantowane.
Lokalnym, lecz działającym globalnie dostawcą adrenaliny jest AJ Hackett, który kieruje się zasadą Live more. Fear less. Alan John Hackett to nowozelandzki skoczek i prekursor bungy. Rozwijając ten ekstremalny sport i swoją pasję inspirował się rytuałami z wysp Vanuatu. Szukał sposobu, by skoki z bungy były bezpieczne. Opierając się na nauce, używając matematycznych wzorów, w połowie lat osiemdziesiątych stworzył super – rozciągliwy, elastyczny sznur do skoków. AJ Hackett był oczywiście pionierem, który osobiście testował swoje wynalazki. Do niego należy między innymi słynny skok z Wieży Eiffla w Paryżu w dniu 26 czerwca 1987 r. za który otrzymał karę aresztu. Odsiadka jednak się opłacała, gdyż bardzo spopularyzowała bungy, jak i postać Hacketta.
Obecnie AJ Hackett Bungy to profesjonalna firma, która ma swoje miejsca do skoków w wielu krajach świata. Na południowej wyspie w ramach oferty AJ Hackett można skoczyć z malowniczego mostu Kawarau (43m), platformy Nevis (134m), czy też Ledge Bungy znajduje się w Skyline Queenstown. Ale to nie wszystko. Można też wykrzesać z siebie super bohatera na największej ludzkiej katapulcie, pędząc 150 m przez dolinę Nevis, wzbijając się w powietrze z niesamowitą prędkością – z siłą do 3G – po czym cieszyć się ekscytującym odbiciem, gwarantującym niesamowitą adrenalinę. Nieco „spokojniejszych” atrakcji dostarczają natomiast górskie huśtawki, gdzie z nieco mniejszą prędkością można zachwycać się widokami łączącymi skał i turkusowych górskich jeziorek. Odważni niech skaczą, bo to już koniec tej wyprawy. A za rogiem niestety czeka powrót do codzienności, choć dalej pozostaje niedosyt tego niezwykłego miejsca. Kia Ora, czas wracać, południowa wyspo!
4 europejskie wyspy
- IDEALNE NA DŁUGI WEEKEND
Kinga Bielejec
– specjalista ds. PR, z zamiłowania podróżniczka. Prowadzi pełnego słońca i optymizmu bloga Gadulec.me (na temat wojaży i nie tylko). Niedawno wróciła z 7-miesięcznej wyprawy po Ameryce Centralnej oraz Kanadzie. Uwielbia Filipiny, tajską kuchnię, latynoski temperament i taniec.
Wiosenny i letni czas obfituje w okazje do kilkudniowych przedłużonych weekendów. W tym sezonie na tego typu wyjazdy proponuję cztery wyspy: różnorodną Teneryfę, egzotyczny Cypr, gorącą Sycylię oraz słoneczną Maltę. Wybór numeru jeden nie będzie łatwy, bowiem każda z nich jest piękna i wyjątkowa…
Wulkany, czarne plaże i kosmiczne widoki
Mając do dyspozycji 5-7 dni nie sposób zwiedzić całej Teneryfy, ale na pewno da się zobaczyć jej główne atrakcje. Park Narodowy Teide, z górującym nad wyspą wulkanem o wysokości 3718 m n.p.m., naturalne baseny w Garachico oraz trekking wąwozem Masca to tak zwane must see & must do. Jeśli chodzi o plaże na pewno warto wybrać się na spokojną La Tejita w pobliżu miejscowości El Medano oraz czarną plażę z widokiem na ogromne klify Los Gigantes. Imponująca jest także Playa de Las Teresitas z piaskiem przywiezionym prosto z… Sahary!
Jeśli nie przepadacie za tłumami wybierzcie jeden ze szlaków w górach Anaga. Nieziemskie widoki gwarantowane! Miłośnicy sportów również będą zachwyceni – nurkowanie, żeglowanie, loty paralotnią, kitesurfing, windsurfing, a nawet surfing – każdy znajdzie coś dla siebie!
Nie zapomnijcie skosztować lokalnego specjału – przepysznej kawy barraquito z mlekiem skondensowanym, likierem owocowym i skórką z cytryny lub pomarańczy.
Na granicy Europy, Azji i Afryki
Cypr to intrygujące połączenie trzech kontynentów. Wpływy z Azji i Afryki widać wszędzie: w architekturze, potrawach i stylu życia. Nie wspominając o stolicy – Nikozji, która jest podzielona na dwie części – cypryjską i turecką. Ewenement na skalę światową! W centrum miasta znajduje się przejście graniczne, a po drugiej stronie czekają na nas lokalne smakołyki (kebab, szaszłyki itp.), szisza, meczety i fascynujące murale.
Plaże warte odwiedzenia to między innymi: Makronissos Beach, Plaża Afrodyty, Nissi Beach oraz wyjątkowa Governor’s Beach. Love Bridge koło miejscowości Agia Napa, położone nieco dalej Sea Caves (cudowne połączenie jaskiń, klifów i morza) oraz punkt widokowy Cape Greco to miejsca, które można zobaczyć w trakcie jednodniowej wycieczki. Widoki naprawdę zapierają dech w piersiach!
W głębi wyspy znajduje się również sporo małych i niezmiernie klimatycznych miasteczek. Warte uwagi są Górna i Dolna Lefkara, które słyną z koronek i kamiennych uliczek.
Słońce, pomarańcze i sycylijski luz
Sycylia to jedna z największych wysp Europy, więc skupmy się tylko na jej zachodniej części. Dobrą bazą wypadową są Marsala lub San Vito Lo Capo. Okolice zatoki Lo Stagnone to idealne miejsce dla miłośników kitesurfingu. Spot jest odpowiedni zarówno dla osób początkujących, jak i „starych wyjadaczy”. Na miejscu działa dużo szkółek kitesurfingowych, w tym polska, a sezon zaczyna się właśnie w majówkę.
Najciekawsze atrakcje tego regionu: położona na wzgórzu, romantyczna miejscowość Erice, rezerwat naturalny Orientata dello Zingaro oraz najstarsze saliny na wyspie, które mieszczą
się kilka kilometrów od Marsali. Sól wydobywa się tam już od XII wieku!
Nieco dalej, koło miasta Agrigento, znajdują się słynne Schody Tureckie (Scala dei Turchi) oraz mało znany, acz interesujący, rezerwat Torre Salsa.
Klify, turkusowa woda i imprezowy St. Julian’s
Na koniec Malta, czyli jedno z najmniejszych, ale bynajmniej nie nudnych, państw świata. Stare miasteczka, rybackie wioski, wąskie uliczki, cytadele, pałace, liczne kościoły czy megalityczne świątynie – ten kraj to nie lada gratka dla wszystkich fanów historii! Z kolei przepiękna cytadela w Mdinie oraz kolorowe alejki Valletty zachwycą każdego.
Osoby, które lubią spędzać czas aktywnie będą zachwycone. Można wypożyczyć quady, wybrać się na objazdówkę po wyspie autem terenowym czy nurkować w jednym z kilkuset spotów. Nie wspominając o kajakach, rowerach i skuterach wodnych czy rejsach luksusowymi jachtami.
Plażowicze powinni udać się na nad zatokę Għajn Tuffieħa w miasteczku Mġarr. Będąc na miejscu warto wejść na pobliskie skały, z których rozpościera się widok na całą okolicę. Godne polecenia są także Golden Bay oraz Mellieħa Bay. Natomiast najbardziej przejrzysta woda, o cudownym, turkusowym kolorze, jest w koło wysp Comino i Cominotto – statki wycieczkowe pływają tam codziennie.
St. Julian’s, a dokładniej dzielnica Paceville, to miejsce, w którym znajduje się kilkadziesiąt pubów, klubów, dyskotek i barów go-go. W sezonie imprezy trwają tam od wieczora do wczesnych godzin porannych, 7 dni w tygodniu.