STANY NADZWYCZAJNE<\/h1>\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\n\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t![\"\"](\"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/02\/image001-scaled.jpg\")
\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\n\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/section>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\n\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t![\"Mecenas](\"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-content\/uploads\/2019\/04\/M_marmur-1-300x169.jpg\")
\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\n\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\tMecenas Mariusz Orli\u0144ski\t\t\t\t\t\t<\/h6>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/section>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\n\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\tTym razem kilka zda\u0144 na temat stan\u00f3w nadzwyczajnych i samej Konstytucji \u2013 do samodzielnych przemy\u015ble\u0144. Co najmniej bowiem od pocz\u0105tku 2020 roku zagadnienia dot. stanu kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej pojawiaj\u0105 si\u0119 w przestrzeni publicznej. Od po\u0142owy za\u015b 2021 roku do tego tematu do\u0142\u0105czy\u0142 stan wyj\u0105tkowy zwi\u0105zany z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej.
Mo\u017ce na pocz\u0105tek jednak, gdzie nale\u017cy szuka\u0107 stosownych regulacji prawnych. Po pierwsze znajdziemy je w Konstytucji RP w Rozdziale XI i p\u00f3ki co na tym si\u0119 zatrzymajmy.<\/p>
W art. 228 Konstytucji czytamy:
1. W sytuacjach szczeg\u00f3lnych zagro\u017ce\u0144, je\u017celi zwyk\u0142e \u015brodki konstytucyjne s\u0105 niewystarczaj\u0105ce, mo\u017ce zosta\u0107 wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyj\u0105tkowy lub stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej.
2. Stan nadzwyczajny mo\u017ce by\u0107 wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporz\u0105dzenia, kt\u00f3re podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomo\u015bci.
3. Zasady dzia\u0142ania organ\u00f3w w\u0142adzy publicznej oraz zakres, w jakim mog\u0105 zosta\u0107 ograniczone wolno\u015bci i prawa cz\u0142owieka i obywatela w czasie poszczeg\u00f3lnych stan\u00f3w nadzwyczajnych, okre\u015bla ustawa.
4. Ustawa mo\u017ce okre\u015bli\u0107 podstawy, zakres i tryb wyr\u00f3wnywania strat maj\u0105tkowych wynikaj\u0105cych z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela.
5. Dzia\u0142ania podj\u0119te w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego musz\u0105 odpowiada\u0107 stopniowi zagro\u017cenia i powinny zmierza\u0107 do jak najszybszego przywr\u00f3cenia normalnego funkcjonowania pa\u0144stwa.
6. W czasie stanu nadzwyczajnego nie mog\u0105 by\u0107 zmienione: Konstytucja, ordynacje wyborcze do Sejmu, Senatu i organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego, ustawa o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej oraz ustawy o stanach nadzwyczajnych.
7. W czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ci\u0105gu 90 dni po jego zako\u0144czeniu nie mo\u017ce by\u0107 skr\u00f3cona kadencja Sejmu, przeprowadzane referendum og\u00f3lnokrajowe, nie mog\u0105 by\u0107 przeprowadzane wybory do Sejmu, Senatu, organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego oraz wybory Prezydenta Rzeczypospolitej, a kadencje tych organ\u00f3w ulegaj\u0105 odpowiedniemu przed\u0142u\u017ceniu. Wybory do organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego s\u0105 mo\u017cliwe tylko tam, gdzie nie zosta\u0142 wprowadzony stan nadzwyczajny.<\/p>
Kolejno nale\u017cy wskaza\u0107 na (pomijaj\u0105c kwestie stanu wojennego) kolejne przepisy Konstytucji:
Art. 230.
1. W razie zagro\u017cenia konstytucyjnego ustroju pa\u0144stwa, bezpiecze\u0144stwa obywateli lub porz\u0105dku publicznego, Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministr\u00f3w mo\u017ce wprowadzi\u0107, na czas oznaczony, nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 90 dni, stan wyj\u0105tkowy na cz\u0119\u015bci albo na ca\u0142ym terytorium pa\u0144stwa.
2. Przed\u0142u\u017cenie stanu wyj\u0105tkowego mo\u017ce nast\u0105pi\u0107 tylko raz, za zgod\u0105 Sejmu i na czas nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 60 dni.<\/p>
Art. 231.
Rozporz\u0105dzenie o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyj\u0105tkowego Prezydent Rzeczypospolitej przedstawia Sejmowi w ci\u0105gu 48 godzin od podpisania rozporz\u0105dzenia. Sejm niezw\u0142ocznie rozpatruje rozporz\u0105dzenie Prezydenta Rzeczypospolitej. Sejm mo\u017ce je uchyli\u0107 bezwzgl\u0119dn\u0105 wi\u0119kszo\u015bci\u0105 g\u0142os\u00f3w w obecno\u015bci co najmniej po\u0142owy ustawowej liczby pos\u0142\u00f3w.<\/p>
Art. 232.
W celu zapobie\u017cenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych nosz\u0105cych znamiona kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej oraz w celu ich usuni\u0119cia Rada Ministr\u00f3w mo\u017ce wprowadzi\u0107 na czas oznaczony, nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 30 dni, stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej na cz\u0119\u015bci albo na ca\u0142ym terytorium pa\u0144stwa. Przed\u0142u\u017cenie tego stanu mo\u017ce nast\u0105pi\u0107 za zgod\u0105 Sejmu.<\/p>
Art. 232.
1. Ustawa okre\u015blaj\u0105ca zakres ogranicze\u0144 wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela w czasie stanu wojennego i wyj\u0105tkowego nie mo\u017ce ogranicza\u0107 wolno\u015bci i praw okre\u015blonych w art. 30 (godno\u015b\u0107 cz\u0142owieka), art. 34 i art. 36 (obywatelstwo), art. 38 (ochrona \u017cycia), art. 39, art. 40 i art. 41 ust. 4 (humanitarne traktowanie), art. 42 (ponoszenie odpowiedzialno\u015bci karnej), art. 45 (dost\u0119p do s\u0105du), art. 47 (dobra osobiste), art. 53 (sumienie i religia), art. 63 (petycje) oraz art. 48 i art. 72 (rodzina i dziecko).<\/p>
2. Niedopuszczalne jest ograniczenie wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela wy\u0142\u0105cznie z powodu rasy, p\u0142ci, j\u0119zyka, wyznania lub jego braku, pochodzenia
spo\u0142ecznego, urodzenia oraz maj\u0105tku.<\/p>
3. Ustawa okre\u015blaj\u0105ca zakres ogranicze\u0144 wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela w stanie kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej\u00a0 mo\u017ce ogranicza\u0107 wolno\u015bci i prawa okre\u015blone w art.
22 (wolno\u015b\u0107 dzia\u0142alno\u015bci gospodarczej), art. 41 ust. 1, 3 i 5 (wolno\u015b\u0107 osobista), art. 50 (nienaruszalno\u015b\u0107 mieszkania), art. 52 ust. 1 (wolno\u015b\u0107 poruszania si\u0119
i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), art. 59 ust. 3 (prawo do strajku), art. 64 (prawo w\u0142asno\u015bci),\u00a0 art. 65 ust. 1 (wolno\u015b\u0107 pracy), art. 66 ust. 1 (prawo do bezpiecznych i higienicznych warunk\u00f3w pracy) oraz\u00a0 art. 66 ust. 2 (prawo do wypoczynku).<\/p>
Nie zag\u0142\u0119biaj\u0105c si\u0119 w dalsz\u0105 tre\u015b\u0107 akt\u00f3w ni\u017cszej rangi ni\u017c Konstytucja, podkre\u015bli\u0107 trzeba, \u017ce Ustawa Zasadnicza reguluje do\u015b\u0107 precyzyjnie ramy nakre\u015blaj\u0105ce zasady wprowadzania stan\u00f3w nadzwyczajnych. Powstaje jednak zasadnicze pytanie czy wprowadzenie danego stanu jest uprawnieniem organ\u00f3w pa\u0144stwa czy te\u017c obowi\u0105zkiem.
Maj\u0105c na uwadze dobra jakie nale\u017cy chroni\u0107 w przypadku opisanych wcze\u015bniej zagro\u017ce\u0144, wydaje si\u0119, \u017ce wprowadzenie jednego ze stan\u00f3w jest obowi\u0105zkiem \u2013 chyba, \u017ce w drodze konstytucyjnych regulacji mo\u017cliwa jest walka z zagro\u017ceniem (czego chyba nie da\u0142o si\u0119 jednak zrobi\u0107). Chodzi bowiem o \u017cycie i zdrowie obywateli a tak\u017ce ich mienie.
I tu nale\u017cy zada\u0107 sobie kolejne pytanie: czy z pocz\u0105tkiem 2020 roku nie pojawi\u0142y si\u0119 w Polsce na tyle powa\u017cne zagro\u017cenia zwi\u0105zane z pandemi\u0105 COVID-19, aby nie nale\u017ca\u0142o wprowadzi\u0107 stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej. Oczywi\u015bcie rodzi\u0142oby to wiele konsekwencji zar\u00f3wno w kwestii wybor\u00f3w prezydenckich czy mo\u017cliwych odszkodowa\u0144 w zwi\u0105zku z zakazem niemal\u017ce prowadzenia dzia\u0142alno\u015bci gospodarczej. Ale skoro akt najwy\u017cszej rangi przewiduje mo\u017cliwo\u015b\u0107 podj\u0119cia okre\u015blonych dzia\u0142a\u0144 to, dlaczego regulacje te nie zosta\u0142y one zastosowane?
Odmiennie ma si\u0119 za to sytuacja ze stanem wyj\u0105tkowym wprowadzonym w zwi\u0105zku z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej. Tutaj organy w\u0142adzy pa\u0144stwowej nie mia\u0142y \u017cadnych w\u0105tpliwo\u015bci z zastosowaniem wprost Konstytucji \u2013 stan wyj\u0105tkowy zosta\u0142 wprowadzony, a obecnie w spos\u00f3b do\u015b\u0107 swoisty jest on przed\u0142u\u017cany poprzez zmian\u0119 regulacji ustawowej \u2013 formalnie nie b\u0119dzie obowi\u0105zywa\u0142, ale organy w\u0142adzy b\u0119d\u0105 mog\u0142y wprowadza\u0107 tak daleko id\u0105ce ograniczenia, \u017ce de facto b\u0119dzie on obowi\u0105zywa\u0142 nadal tylko nie na podstawie Konstytucji\u2026<\/p>\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/section>\n\t\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Tym razem kilka zda\u0144 na temat stan\u00f3w nadzwyczajnych i samej Konstytucji \u2013 do samodzielnych przemy\u015ble\u0144. Co najmniej bowiem od pocz\u0105tku 2020 roku zagadnienia dot. stanu kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej pojawiaj\u0105 si\u0119 w przestrzeni publicznej. Od po\u0142owy za\u015b 2021 roku do tego tematu do\u0142\u0105czy\u0142 stan wyj\u0105tkowy zwi\u0105zany z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej.Mo\u017ce na pocz\u0105tek jednak, gdzie […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":3712,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"elementor_header_footer","format":"standard","meta":[],"categories":[50,46],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710"}],"collection":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=3710"}],"version-history":[{"count":4,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":3715,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710\/revisions\/3715"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/3712"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=3710"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=3710"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=3710"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\n\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\tMecenas Mariusz Orli\u0144ski\t\t\t\t\t\t<\/h6>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/section>\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\n\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\t\n\t\t\t\t\t\t\t\t\n\t\t\t\tTym razem kilka zda\u0144 na temat stan\u00f3w nadzwyczajnych i samej Konstytucji \u2013 do samodzielnych przemy\u015ble\u0144. Co najmniej bowiem od pocz\u0105tku 2020 roku zagadnienia dot. stanu kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej pojawiaj\u0105 si\u0119 w przestrzeni publicznej. Od po\u0142owy za\u015b 2021 roku do tego tematu do\u0142\u0105czy\u0142 stan wyj\u0105tkowy zwi\u0105zany z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej.
Mo\u017ce na pocz\u0105tek jednak, gdzie nale\u017cy szuka\u0107 stosownych regulacji prawnych. Po pierwsze znajdziemy je w Konstytucji RP w Rozdziale XI i p\u00f3ki co na tym si\u0119 zatrzymajmy.<\/p>
W art. 228 Konstytucji czytamy:
1. W sytuacjach szczeg\u00f3lnych zagro\u017ce\u0144, je\u017celi zwyk\u0142e \u015brodki konstytucyjne s\u0105 niewystarczaj\u0105ce, mo\u017ce zosta\u0107 wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyj\u0105tkowy lub stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej.
2. Stan nadzwyczajny mo\u017ce by\u0107 wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporz\u0105dzenia, kt\u00f3re podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomo\u015bci.
3. Zasady dzia\u0142ania organ\u00f3w w\u0142adzy publicznej oraz zakres, w jakim mog\u0105 zosta\u0107 ograniczone wolno\u015bci i prawa cz\u0142owieka i obywatela w czasie poszczeg\u00f3lnych stan\u00f3w nadzwyczajnych, okre\u015bla ustawa.
4. Ustawa mo\u017ce okre\u015bli\u0107 podstawy, zakres i tryb wyr\u00f3wnywania strat maj\u0105tkowych wynikaj\u0105cych z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela.
5. Dzia\u0142ania podj\u0119te w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego musz\u0105 odpowiada\u0107 stopniowi zagro\u017cenia i powinny zmierza\u0107 do jak najszybszego przywr\u00f3cenia normalnego funkcjonowania pa\u0144stwa.
6. W czasie stanu nadzwyczajnego nie mog\u0105 by\u0107 zmienione: Konstytucja, ordynacje wyborcze do Sejmu, Senatu i organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego, ustawa o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej oraz ustawy o stanach nadzwyczajnych.
7. W czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ci\u0105gu 90 dni po jego zako\u0144czeniu nie mo\u017ce by\u0107 skr\u00f3cona kadencja Sejmu, przeprowadzane referendum og\u00f3lnokrajowe, nie mog\u0105 by\u0107 przeprowadzane wybory do Sejmu, Senatu, organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego oraz wybory Prezydenta Rzeczypospolitej, a kadencje tych organ\u00f3w ulegaj\u0105 odpowiedniemu przed\u0142u\u017ceniu. Wybory do organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego s\u0105 mo\u017cliwe tylko tam, gdzie nie zosta\u0142 wprowadzony stan nadzwyczajny.<\/p>
Kolejno nale\u017cy wskaza\u0107 na (pomijaj\u0105c kwestie stanu wojennego) kolejne przepisy Konstytucji:
Art. 230.
1. W razie zagro\u017cenia konstytucyjnego ustroju pa\u0144stwa, bezpiecze\u0144stwa obywateli lub porz\u0105dku publicznego, Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministr\u00f3w mo\u017ce wprowadzi\u0107, na czas oznaczony, nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 90 dni, stan wyj\u0105tkowy na cz\u0119\u015bci albo na ca\u0142ym terytorium pa\u0144stwa.
2. Przed\u0142u\u017cenie stanu wyj\u0105tkowego mo\u017ce nast\u0105pi\u0107 tylko raz, za zgod\u0105 Sejmu i na czas nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 60 dni.<\/p>
Art. 231.
Rozporz\u0105dzenie o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyj\u0105tkowego Prezydent Rzeczypospolitej przedstawia Sejmowi w ci\u0105gu 48 godzin od podpisania rozporz\u0105dzenia. Sejm niezw\u0142ocznie rozpatruje rozporz\u0105dzenie Prezydenta Rzeczypospolitej. Sejm mo\u017ce je uchyli\u0107 bezwzgl\u0119dn\u0105 wi\u0119kszo\u015bci\u0105 g\u0142os\u00f3w w obecno\u015bci co najmniej po\u0142owy ustawowej liczby pos\u0142\u00f3w.<\/p>
Art. 232.
W celu zapobie\u017cenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych nosz\u0105cych znamiona kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej oraz w celu ich usuni\u0119cia Rada Ministr\u00f3w mo\u017ce wprowadzi\u0107 na czas oznaczony, nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 30 dni, stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej na cz\u0119\u015bci albo na ca\u0142ym terytorium pa\u0144stwa. Przed\u0142u\u017cenie tego stanu mo\u017ce nast\u0105pi\u0107 za zgod\u0105 Sejmu.<\/p>
Art. 232.
1. Ustawa okre\u015blaj\u0105ca zakres ogranicze\u0144 wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela w czasie stanu wojennego i wyj\u0105tkowego nie mo\u017ce ogranicza\u0107 wolno\u015bci i praw okre\u015blonych w art. 30 (godno\u015b\u0107 cz\u0142owieka), art. 34 i art. 36 (obywatelstwo), art. 38 (ochrona \u017cycia), art. 39, art. 40 i art. 41 ust. 4 (humanitarne traktowanie), art. 42 (ponoszenie odpowiedzialno\u015bci karnej), art. 45 (dost\u0119p do s\u0105du), art. 47 (dobra osobiste), art. 53 (sumienie i religia), art. 63 (petycje) oraz art. 48 i art. 72 (rodzina i dziecko).<\/p>
2. Niedopuszczalne jest ograniczenie wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela wy\u0142\u0105cznie z powodu rasy, p\u0142ci, j\u0119zyka, wyznania lub jego braku, pochodzenia
spo\u0142ecznego, urodzenia oraz maj\u0105tku.<\/p>
3. Ustawa okre\u015blaj\u0105ca zakres ogranicze\u0144 wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela w stanie kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej\u00a0 mo\u017ce ogranicza\u0107 wolno\u015bci i prawa okre\u015blone w art.
22 (wolno\u015b\u0107 dzia\u0142alno\u015bci gospodarczej), art. 41 ust. 1, 3 i 5 (wolno\u015b\u0107 osobista), art. 50 (nienaruszalno\u015b\u0107 mieszkania), art. 52 ust. 1 (wolno\u015b\u0107 poruszania si\u0119
i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), art. 59 ust. 3 (prawo do strajku), art. 64 (prawo w\u0142asno\u015bci),\u00a0 art. 65 ust. 1 (wolno\u015b\u0107 pracy), art. 66 ust. 1 (prawo do bezpiecznych i higienicznych warunk\u00f3w pracy) oraz\u00a0 art. 66 ust. 2 (prawo do wypoczynku).<\/p>
Nie zag\u0142\u0119biaj\u0105c si\u0119 w dalsz\u0105 tre\u015b\u0107 akt\u00f3w ni\u017cszej rangi ni\u017c Konstytucja, podkre\u015bli\u0107 trzeba, \u017ce Ustawa Zasadnicza reguluje do\u015b\u0107 precyzyjnie ramy nakre\u015blaj\u0105ce zasady wprowadzania stan\u00f3w nadzwyczajnych. Powstaje jednak zasadnicze pytanie czy wprowadzenie danego stanu jest uprawnieniem organ\u00f3w pa\u0144stwa czy te\u017c obowi\u0105zkiem.
Maj\u0105c na uwadze dobra jakie nale\u017cy chroni\u0107 w przypadku opisanych wcze\u015bniej zagro\u017ce\u0144, wydaje si\u0119, \u017ce wprowadzenie jednego ze stan\u00f3w jest obowi\u0105zkiem \u2013 chyba, \u017ce w drodze konstytucyjnych regulacji mo\u017cliwa jest walka z zagro\u017ceniem (czego chyba nie da\u0142o si\u0119 jednak zrobi\u0107). Chodzi bowiem o \u017cycie i zdrowie obywateli a tak\u017ce ich mienie.
I tu nale\u017cy zada\u0107 sobie kolejne pytanie: czy z pocz\u0105tkiem 2020 roku nie pojawi\u0142y si\u0119 w Polsce na tyle powa\u017cne zagro\u017cenia zwi\u0105zane z pandemi\u0105 COVID-19, aby nie nale\u017ca\u0142o wprowadzi\u0107 stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej. Oczywi\u015bcie rodzi\u0142oby to wiele konsekwencji zar\u00f3wno w kwestii wybor\u00f3w prezydenckich czy mo\u017cliwych odszkodowa\u0144 w zwi\u0105zku z zakazem niemal\u017ce prowadzenia dzia\u0142alno\u015bci gospodarczej. Ale skoro akt najwy\u017cszej rangi przewiduje mo\u017cliwo\u015b\u0107 podj\u0119cia okre\u015blonych dzia\u0142a\u0144 to, dlaczego regulacje te nie zosta\u0142y one zastosowane?
Odmiennie ma si\u0119 za to sytuacja ze stanem wyj\u0105tkowym wprowadzonym w zwi\u0105zku z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej. Tutaj organy w\u0142adzy pa\u0144stwowej nie mia\u0142y \u017cadnych w\u0105tpliwo\u015bci z zastosowaniem wprost Konstytucji \u2013 stan wyj\u0105tkowy zosta\u0142 wprowadzony, a obecnie w spos\u00f3b do\u015b\u0107 swoisty jest on przed\u0142u\u017cany poprzez zmian\u0119 regulacji ustawowej \u2013 formalnie nie b\u0119dzie obowi\u0105zywa\u0142, ale organy w\u0142adzy b\u0119d\u0105 mog\u0142y wprowadza\u0107 tak daleko id\u0105ce ograniczenia, \u017ce de facto b\u0119dzie on obowi\u0105zywa\u0142 nadal tylko nie na podstawie Konstytucji\u2026<\/p>\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/section>\n\t\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Tym razem kilka zda\u0144 na temat stan\u00f3w nadzwyczajnych i samej Konstytucji \u2013 do samodzielnych przemy\u015ble\u0144. Co najmniej bowiem od pocz\u0105tku 2020 roku zagadnienia dot. stanu kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej pojawiaj\u0105 si\u0119 w przestrzeni publicznej. Od po\u0142owy za\u015b 2021 roku do tego tematu do\u0142\u0105czy\u0142 stan wyj\u0105tkowy zwi\u0105zany z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej.Mo\u017ce na pocz\u0105tek jednak, gdzie […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":3712,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"elementor_header_footer","format":"standard","meta":[],"categories":[50,46],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710"}],"collection":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=3710"}],"version-history":[{"count":4,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":3715,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710\/revisions\/3715"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/3712"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=3710"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=3710"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=3710"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}
Tym razem kilka zda\u0144 na temat stan\u00f3w nadzwyczajnych i samej Konstytucji \u2013 do samodzielnych przemy\u015ble\u0144. Co najmniej bowiem od pocz\u0105tku 2020 roku zagadnienia dot. stanu kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej pojawiaj\u0105 si\u0119 w przestrzeni publicznej. Od po\u0142owy za\u015b 2021 roku do tego tematu do\u0142\u0105czy\u0142 stan wyj\u0105tkowy zwi\u0105zany z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej.
Mo\u017ce na pocz\u0105tek jednak, gdzie nale\u017cy szuka\u0107 stosownych regulacji prawnych. Po pierwsze znajdziemy je w Konstytucji RP w Rozdziale XI i p\u00f3ki co na tym si\u0119 zatrzymajmy.<\/p>
W art. 228 Konstytucji czytamy:
1. W sytuacjach szczeg\u00f3lnych zagro\u017ce\u0144, je\u017celi zwyk\u0142e \u015brodki konstytucyjne s\u0105 niewystarczaj\u0105ce, mo\u017ce zosta\u0107 wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyj\u0105tkowy lub stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej.
2. Stan nadzwyczajny mo\u017ce by\u0107 wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporz\u0105dzenia, kt\u00f3re podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomo\u015bci.
3. Zasady dzia\u0142ania organ\u00f3w w\u0142adzy publicznej oraz zakres, w jakim mog\u0105 zosta\u0107 ograniczone wolno\u015bci i prawa cz\u0142owieka i obywatela w czasie poszczeg\u00f3lnych stan\u00f3w nadzwyczajnych, okre\u015bla ustawa.
4. Ustawa mo\u017ce okre\u015bli\u0107 podstawy, zakres i tryb wyr\u00f3wnywania strat maj\u0105tkowych wynikaj\u0105cych z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela.
5. Dzia\u0142ania podj\u0119te w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego musz\u0105 odpowiada\u0107 stopniowi zagro\u017cenia i powinny zmierza\u0107 do jak najszybszego przywr\u00f3cenia normalnego funkcjonowania pa\u0144stwa.
6. W czasie stanu nadzwyczajnego nie mog\u0105 by\u0107 zmienione: Konstytucja, ordynacje wyborcze do Sejmu, Senatu i organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego, ustawa o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej oraz ustawy o stanach nadzwyczajnych.
7. W czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ci\u0105gu 90 dni po jego zako\u0144czeniu nie mo\u017ce by\u0107 skr\u00f3cona kadencja Sejmu, przeprowadzane referendum og\u00f3lnokrajowe, nie mog\u0105 by\u0107 przeprowadzane wybory do Sejmu, Senatu, organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego oraz wybory Prezydenta Rzeczypospolitej, a kadencje tych organ\u00f3w ulegaj\u0105 odpowiedniemu przed\u0142u\u017ceniu. Wybory do organ\u00f3w samorz\u0105du terytorialnego s\u0105 mo\u017cliwe tylko tam, gdzie nie zosta\u0142 wprowadzony stan nadzwyczajny.<\/p>
Kolejno nale\u017cy wskaza\u0107 na (pomijaj\u0105c kwestie stanu wojennego) kolejne przepisy Konstytucji:
Art. 230.
1. W razie zagro\u017cenia konstytucyjnego ustroju pa\u0144stwa, bezpiecze\u0144stwa obywateli lub porz\u0105dku publicznego, Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministr\u00f3w mo\u017ce wprowadzi\u0107, na czas oznaczony, nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 90 dni, stan wyj\u0105tkowy na cz\u0119\u015bci albo na ca\u0142ym terytorium pa\u0144stwa.
2. Przed\u0142u\u017cenie stanu wyj\u0105tkowego mo\u017ce nast\u0105pi\u0107 tylko raz, za zgod\u0105 Sejmu i na czas nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 60 dni.<\/p>
Art. 231.
Rozporz\u0105dzenie o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyj\u0105tkowego Prezydent Rzeczypospolitej przedstawia Sejmowi w ci\u0105gu 48 godzin od podpisania rozporz\u0105dzenia. Sejm niezw\u0142ocznie rozpatruje rozporz\u0105dzenie Prezydenta Rzeczypospolitej. Sejm mo\u017ce je uchyli\u0107 bezwzgl\u0119dn\u0105 wi\u0119kszo\u015bci\u0105 g\u0142os\u00f3w w obecno\u015bci co najmniej po\u0142owy ustawowej liczby pos\u0142\u00f3w.<\/p>
Art. 232.
W celu zapobie\u017cenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych nosz\u0105cych znamiona kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej oraz w celu ich usuni\u0119cia Rada Ministr\u00f3w mo\u017ce wprowadzi\u0107 na czas oznaczony, nie d\u0142u\u017cszy ni\u017c 30 dni, stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej na cz\u0119\u015bci albo na ca\u0142ym terytorium pa\u0144stwa. Przed\u0142u\u017cenie tego stanu mo\u017ce nast\u0105pi\u0107 za zgod\u0105 Sejmu.<\/p>
Art. 232.
1. Ustawa okre\u015blaj\u0105ca zakres ogranicze\u0144 wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela w czasie stanu wojennego i wyj\u0105tkowego nie mo\u017ce ogranicza\u0107 wolno\u015bci i praw okre\u015blonych w art. 30 (godno\u015b\u0107 cz\u0142owieka), art. 34 i art. 36 (obywatelstwo), art. 38 (ochrona \u017cycia), art. 39, art. 40 i art. 41 ust. 4 (humanitarne traktowanie), art. 42 (ponoszenie odpowiedzialno\u015bci karnej), art. 45 (dost\u0119p do s\u0105du), art. 47 (dobra osobiste), art. 53 (sumienie i religia), art. 63 (petycje) oraz art. 48 i art. 72 (rodzina i dziecko).<\/p>
2. Niedopuszczalne jest ograniczenie wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela wy\u0142\u0105cznie z powodu rasy, p\u0142ci, j\u0119zyka, wyznania lub jego braku, pochodzenia
spo\u0142ecznego, urodzenia oraz maj\u0105tku.<\/p>
3. Ustawa okre\u015blaj\u0105ca zakres ogranicze\u0144 wolno\u015bci i praw cz\u0142owieka i obywatela w stanie kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej\u00a0 mo\u017ce ogranicza\u0107 wolno\u015bci i prawa okre\u015blone w art.
22 (wolno\u015b\u0107 dzia\u0142alno\u015bci gospodarczej), art. 41 ust. 1, 3 i 5 (wolno\u015b\u0107 osobista), art. 50 (nienaruszalno\u015b\u0107 mieszkania), art. 52 ust. 1 (wolno\u015b\u0107 poruszania si\u0119
i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), art. 59 ust. 3 (prawo do strajku), art. 64 (prawo w\u0142asno\u015bci),\u00a0 art. 65 ust. 1 (wolno\u015b\u0107 pracy), art. 66 ust. 1 (prawo do bezpiecznych i higienicznych warunk\u00f3w pracy) oraz\u00a0 art. 66 ust. 2 (prawo do wypoczynku).<\/p>
Nie zag\u0142\u0119biaj\u0105c si\u0119 w dalsz\u0105 tre\u015b\u0107 akt\u00f3w ni\u017cszej rangi ni\u017c Konstytucja, podkre\u015bli\u0107 trzeba, \u017ce Ustawa Zasadnicza reguluje do\u015b\u0107 precyzyjnie ramy nakre\u015blaj\u0105ce zasady wprowadzania stan\u00f3w nadzwyczajnych. Powstaje jednak zasadnicze pytanie czy wprowadzenie danego stanu jest uprawnieniem organ\u00f3w pa\u0144stwa czy te\u017c obowi\u0105zkiem.
Maj\u0105c na uwadze dobra jakie nale\u017cy chroni\u0107 w przypadku opisanych wcze\u015bniej zagro\u017ce\u0144, wydaje si\u0119, \u017ce wprowadzenie jednego ze stan\u00f3w jest obowi\u0105zkiem \u2013 chyba, \u017ce w drodze konstytucyjnych regulacji mo\u017cliwa jest walka z zagro\u017ceniem (czego chyba nie da\u0142o si\u0119 jednak zrobi\u0107). Chodzi bowiem o \u017cycie i zdrowie obywateli a tak\u017ce ich mienie.
I tu nale\u017cy zada\u0107 sobie kolejne pytanie: czy z pocz\u0105tkiem 2020 roku nie pojawi\u0142y si\u0119 w Polsce na tyle powa\u017cne zagro\u017cenia zwi\u0105zane z pandemi\u0105 COVID-19, aby nie nale\u017ca\u0142o wprowadzi\u0107 stan kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej. Oczywi\u015bcie rodzi\u0142oby to wiele konsekwencji zar\u00f3wno w kwestii wybor\u00f3w prezydenckich czy mo\u017cliwych odszkodowa\u0144 w zwi\u0105zku z zakazem niemal\u017ce prowadzenia dzia\u0142alno\u015bci gospodarczej. Ale skoro akt najwy\u017cszej rangi przewiduje mo\u017cliwo\u015b\u0107 podj\u0119cia okre\u015blonych dzia\u0142a\u0144 to, dlaczego regulacje te nie zosta\u0142y one zastosowane?
Odmiennie ma si\u0119 za to sytuacja ze stanem wyj\u0105tkowym wprowadzonym w zwi\u0105zku z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej. Tutaj organy w\u0142adzy pa\u0144stwowej nie mia\u0142y \u017cadnych w\u0105tpliwo\u015bci z zastosowaniem wprost Konstytucji \u2013 stan wyj\u0105tkowy zosta\u0142 wprowadzony, a obecnie w spos\u00f3b do\u015b\u0107 swoisty jest on przed\u0142u\u017cany poprzez zmian\u0119 regulacji ustawowej \u2013 formalnie nie b\u0119dzie obowi\u0105zywa\u0142, ale organy w\u0142adzy b\u0119d\u0105 mog\u0142y wprowadza\u0107 tak daleko id\u0105ce ograniczenia, \u017ce de facto b\u0119dzie on obowi\u0105zywa\u0142 nadal tylko nie na podstawie Konstytucji\u2026<\/p>\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/section>\n\t\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Tym razem kilka zda\u0144 na temat stan\u00f3w nadzwyczajnych i samej Konstytucji \u2013 do samodzielnych przemy\u015ble\u0144. Co najmniej bowiem od pocz\u0105tku 2020 roku zagadnienia dot. stanu kl\u0119ski \u017cywio\u0142owej pojawiaj\u0105 si\u0119 w przestrzeni publicznej. Od po\u0142owy za\u015b 2021 roku do tego tematu do\u0142\u0105czy\u0142 stan wyj\u0105tkowy zwi\u0105zany z sytuacj\u0105 na granicy polsko \u2013 bia\u0142oruskiej.Mo\u017ce na pocz\u0105tek jednak, gdzie […]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":3712,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"elementor_header_footer","format":"standard","meta":[],"categories":[50,46],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710"}],"collection":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=3710"}],"version-history":[{"count":4,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":3715,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3710\/revisions\/3715"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/3712"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=3710"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=3710"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/metropolitansilesia.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=3710"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}